మహా కుంభమేళ

అంశం: కుంభమేళ

శీర్షిక: *మహా కుంభమేళ*

ఇది ఒక అద్భుతమైన మేళ
ఉట్టి పడుతుంది అచట జీవ కళ
నిత్యం మెరుస్తాయి కాంతులు తళతళ
హిందువులు ఐక్యత నిరూపించే వేళ!

*కుంభ* మనగా కలశం,
*మేళ* అనగా సమూహం
కుంభమేళ నాయె నటుల
ముక్తి పొంద ప్రజలు ముదముతోడ!

అమృత కలశం నుండి జారిన
నాలుగు అమృత చుక్కలు
ప్రయాగ్, హరిద్వార్, నాసిక్ మరియు
ఉజ్జయినీ ప్రాంతాలలో పడె !

భారత దేశం, హైందవ, సనాతన
ఆధ్యాత్మికత సంస్కృతి
సాంప్రదాయాలకు ఎంతో పేరుగాంచినది
హిందూ ప్రజల ఐక్యతకు అద్భుత వరం
నేడు జరుగతున్న *మహా కుంభమేళ* ప్రదేశం
*ప్రయాగ* గంగా, యమునా మరియు
సరస్వతి నదుల సంగమం!

నూటా నలుబది నాలుగు సంవత్సరాల
కొక సారి జరుగు *మహా కుంభమేళ*
పుష్య పౌర్ణమి రోజున మొదలై
మహా శివరాత్రి వరకు జరుగు
అపురూప మహోత్సవం
ఇది నలుబది ఐదు రోజుల మేళ
కోట్ల మంది భక్తులు, లక్షలాదిమంది
సాధువులు, నాగ సాధువులు,
అఘోరాలు వచ్చు మహాత్తర వేళ!

ఉషోదయ, సంధ్యావేళ గజ వనికే చలి
కుంభ మేళ అచ్చెరెవు నొందే భక్తుల జాతర
మనిషి మనిషికి కనబడని మంచు తెరలు 

అంబురాన్ని తాకే విద్యుత్తు వెలుగులు!

త్రివేణి సంగమంలో స్నాన మాచరించిన
కలుగు మోక్షం , విష్ణువు కటాక్షం
కోట్లాది భక్తులు వచ్చినా అచ్చెరువొందే ఏర్పాట్లు
ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రికి ఆదిత్య యోగికి
*మహా కుంభమేళ*  ఒక విషమ పరీక్ష

ఖచ్ఫితంగా పలిస్తుంది *ఆదిత్య యోగి* దీక్ష!

శాపమో - వరమో!

అంశం:చిత్ర కవిత

శీర్షిక: *శాపమో - వరమో!*

ఆరు అణాల పల్లెటూరి పడుసు
దాటిందిప్పుడే పదహారేళ్ళ వయసు
ఇంద్రధనుస్సులా అందాలొలికే సొగసు
వెళ్ళేది కుంభమేళ అని ఖచ్చితంగా తెలుసు!

అపురూప సుందరమైన రాణి
చెక్కిలి గింతలు పెట్టే అందాల పూబోణి
మేను నిండుగా వేసింది రంగురంగుల ఓణి
తళతళ మెరిసే పళ్ళతో పలుకులు మధుర వాణి!
చిలుకలా అమాయకపు చూపులతో
కమల పద్మాల వంటి తేనే కనులతో
ముసిముసి పసిడి చిరు నువ్వులతో
తరుణి అమ్ముతూ కనబడింది పూసలతో !

సెల్ఫీలకు గుమిగూడిరి జనులు
తగ్గిపోయే పూసల అమ్మకాలు
భీతిల్లిరి జనులతో తల్లిదండ్రులు
అప్పుడే చేరిరి మీడియా ఘనులు!

వివరాలు అడిగి తెలుసుకునిరి
గొప్ప భవిష్యత్తు ఉందని చెప్పిరి
అన్నదమ్ములు ఎంతో భయపడిరి
వ్యాపారం వదిలి ఇంటికి తోలుకుని పోయిరి!

మీడియా ఇంటికి వరుస కట్టిరి
సినిమాలలో అవకాశమిస్తామనిరి
మొనాలిసాను ఆకాశానికి ఎత్తుకునిరి
*శాపమో - వరమో* భవిష్యత్తే నిర్ణయించాలి!

          

రాష్ట్ర పతి కావాలని ఉంది

శీర్షిక: *రాష్ట్ర పతి కావాలని ఉంది*

మనసు కలవరపెడుతుంది 

నిద్ర లోనూ కల లోనూ 

మదిని నిత్యం తొలుస్తుంది

అదే అదే పదే పదే 

ఎన్నో ఆశలతో మరెన్నో ఊసులతో 

పోరాడి పోరాడి, వెంటాడి వేటాడి 

త్యాగాలు చేసి, ప్రాణాలు అర్పించి

సాధించిన ఫలితం లేకపోయే 

యేండ్లు దాటినా 

దశాబ్దాలు గడిచినా 

ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే చందాన 

సాగుతుండే జనుల జీవన గతులు

చెత్త కుండీల వద్ద శునకాల పోట్లాటలా 

ప్రతి యేటా ప్రభుత్వాలు 

లక్షల కోట్ల ఉచిత పధకాలను ప్రకటిస్తూ

పేదలకు అమలు చేస్తారు

యేడు గడిచే సరికి అదే బడుగు జీవులు 

బొచ్చెలు పట్టుకుని చకోరపక్షుల్లా 

నగదు పధకాల కొరకు ఎదిరి చూస్తారు 

హక్కుల సాధన మరిచి పోతారు 

ఎక్కడ పోతుండే లక్షల కోట్ల నిధులు

ఎవరి బొజ్జలు నిండుతుండే 

దేశం అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశంగానే మిగిలిపోగా

బీదలు ఓటు బ్యాంకు గానే మిగిలి పోతుండే

నా ఊహా రాష్ట్రపతి కావాలనీ, 

*ప్రతి ఐదేళ్లకు ఒకసారి దేశంలో*

*రాష్ట్రపతి పాలన విధించాలని* 

అప్పుడు ప్రభుత్వ నేతలలో, 

బ్యూరో క్రాట్లలో వణుకు పుడుతుంది 

సత్వరం చట్టాలన్నీ అమలులోకి వస్తాయి 

అవినీతి తగ్గుముఖం పడుతుంది 

నాయకులు ఉచితాలను ఆపేస్తారు

ప్రజలు స్వయం ఉపాధితో 

అభివృద్ధి సాధిస్తారు 

ఆత్మాభిమానంతో జనులు జీవిస్తారు

     

సీగ్నేచర్

అంశం: సిగ్నేచర్

శీర్షిక: *చెరగని ముద్ర*

అస్థిత్వం నీ ఉనికి
వ్యక్తిత్వం నీ సిగ్నేచర్!

*నీవు ఎక్కడ జన్మించావు అనేది కాదు*
*నీవు ఎక్కడికి చేరుకున్నావు అనేది ముఖ్యం*

*బురదలో పుట్టినా, కమలం పరిమళాలు*
*చివరికి చేరుతాయి విష్ణువు పాదాల చెంతకు*

*కడు పేదరికంలో పుట్టిన డా.అబ్దుల్ కలాం*
*గొప్ప సైంటిస్ట్ , దేశ రాష్ట్రపతి అయ్యారు*

మనిషిగా జన్మించినపుడు, మనకంటూ
ఒక  *సిగ్నేచర్* ,మన కంటూ ఒక  *గుర్తింపు*
సంపాదించాలి

ఆకాశంలో నక్షత్రాలు ఎన్ని ఉన్నా ఏమి ఫలం
చంద్రుడొక్కడుంటే చాలు, అంటాడు ఒక
సినీ గేయ రచయిత

బెరడు వృక్షాలు ఎన్ని ఉన్నా ,
అవి ఎంత పెద్ద తరువులైనా ఏమి లాభం
టేకు చెట్టు ఒక్కటున్నా చాలు

తాటి చెట్టు ఎంత ఎత్తు పెరినా
తొంబది యేండ్లు బ్రతికినా ఏమి ప్రయోజనం
చేతులకు అందునట్లు విరబూస్తూ కాత కాయు
ఫలాలను అందించు నొక్క మామిడి తరువు
ఎంతో మేలు

మనిషి కష్ట పడి లేదా అవినీతితో, కోట్లు సంపాదించినా
పోయే టప్పుడు నీ వెంట ఏమీ రాదు అనేది
నగ్న సత్యం
నీవు చేసిన మంచి తనం, నీవు చూపిన
మంచి గుణమే
నీ వెంట వస్తాయనేది పచ్చి నిజం!

అందుకే అంటారు పెద్దలు:
*పంది లాగా పదేండ్లు బ్రతికే కన్నా*
*నందిలా నాలుగేళ్ళు బ్రతికినా చాలనీ*

గౌతమ బుద్ధుడు స్వామి వివేకానంద,
శ్రీనివాస రామానుజన్ , మరెందరో
అతి చిన్న వయసులోనే మరణించినను
ఒక సిగ్నేచర్ , ఒక *చెరగని ముద్ర* వేశారు
జనులలో గొప్ప గుర్తింపు పొంది, చరిత్రలో
స్థిర స్థాయిగా నిలిచి పోయారు

శృంగార లోలుడైననూ,వేమన తన పశ్చాత్తాప
పద్యాలతో ఒక సిగ్నేచర్ పొందగలిగాడు
నట సార్వభౌముడు ఎన్టీఆర్ , సినీ రంగంలో
రాజకీయ రంగంలోనూ ఒక గొప్ప గుర్తింపు
పొంది చరిత్రలో నిలిచి పోయాడు

మంచి మనసు, మంచి మాట, మంచి గుణం
మంచి నడవడిక, మంచి వ్యక్తిత్వం గలగి
చక్కని సంస్కృతి సాంప్రదాయాలు గలవారు
ఎదుటి వారి హృదయాలలో *చెరగని ముద్ర*
వేయగలరు. చెరగని సంతకంతో
వారి గుండెలో కోవెలెను నిర్మించ బడగలరు

చక్కని వ్యక్తిత్వం గల వారు సరియైన
నిర్ణయాలు తీసుకోగలుతారు

    

వేటూరి సుందర రామమూర్తి

అంశం: వేటూరి

శీర్షిక: *సినీ గేయ రచయిత వేటూరి*

గొప్ప సినీ గేయ రచయిత
సినీ గేయ రచయిత వలననే
జనులెల్లరకు పరిచయం
అతడే వేటూరి సుందర రామమూర్తి

పుట్టినిల్లు కళ్ళె పల్లె
మెట్టినెల్లు  హైదరాబాద్
విద్యాభ్యాసం ఇంటర్మీడియట్ మద్రాసులో
డిగ్రీ చదివారు బెజవాడలో

వేటూరి కవి , రచయిత, సంపాదకులు
జర్నలిజం చదివి పాత్రికేయుడిగానూ
మొదటి సినిమా *ఓ సీతామాలక్ష్మి* ద్వారా
సినీ రంగ ప్రవేశం చేసి
నాలుగు దశాబ్దాలు సినీ రంగాన్ని ఏలారు

చక్కని పద బంధాలు, అలంకారాలతో
అలవోకగా వేన వేలు ఉత్తమ పాటలు వ్రాసి
ప్రజల హృదయాలలో చెరగని *సిగ్నేచర్* వేయగలిగాడు

ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం వారు
డాక్టరేట్ బిరుదుతో ఘనంగా సత్కరించింది
అనేకమైన నంది అవార్డులను, చలనచిత్ర,
ఫిలిం ఫేర్ అవార్డులను పొందారు

శ్రీ శ్రీ తరువాత తెలుగు పాటకు జాతీయ
చలనచిత్ర అవార్డును తెచ్చి పెట్టింది వేటూరినే
అదే సమయంలో, పూర్వ కాలపు తెలుగుకు
గుర్తింపు ఇవ్వడం లేదని ఆ అవార్డును
తిరస్కరించింది కూడా వేటూరీనే

గొప్ప సినీ గేయ రచయిత వేటూరి గారు
తన డెబ్బదినాల్గవ యేట గుండె పోటుతో హైదరాబాద్ లో  సద్గతి చెందారు
             
               

ఆ ఒక్క మాట కోసం

అంశం: ఆ ఒక్క మాట కోసం

శీర్షిక:  *మాట రెండు వైపులా పదునైన ఖడ్గం*

కాలు జారితే గాయం అవుతుంది కావచ్చు
కొంత బాధతో నైనా బాగు చేయవచ్చు
కానీ మాట జారుతే సర్వం కోల్పోతాం
అదే మంచి మాట, ప్రోత్సాహక మాటైతే
విశ్వ జగత్తును గెలవ వచ్చు
అందుకు ఉదంతాలు చరిత్రలో కోకొల్లలు

మంచి మాటలు జీవితాలను నిలబెడుతాయి
చెడు మాటలు జీవితాలను కూలదోస్తాయి
దేశాల మధ్య మాటా మాటా పెరుగుతే
పంతాలకు పోయి యుద్ధాలకు దారితీస్తాయి

మాటే మంత్రం , మాటే తంత్రం
ఒక సారి మాట ఇస్తే వెనక్కి తీసుకోవడం కష్టం
అది మంచిదైనా , చెడుదైనా
అది విమర్శైనా, సద్విమర్శైనా

మయసభలో  శకుని వేసిన ఎత్తుగడలకు
తలొగ్గి ఇచ్చిన మాట కోసం ధర్మ రాజు,
జూదం ఆడి, ఓడి సర్వస్వాన్ని కోల్పోతాడు
పంచ పాండవుల భార్య ద్రౌపదికి
వస్త్రాపహరణ జరిగి అవమానం
పాలవుతుంది

ఇంద్రుడు మారు వేషతో వచ్చి చేసిన పాపాన్ని
గమనించిన భర్త గౌతమ మహర్షి, అహల్యను,
నీవు బండగా మారుతావని శపించాడు.
నా వలన ఏ తప్పు జరుగలేదు,శాప విముక్తి
కొరకు దుఃఖంతో అహల్య వేడుకొనగా,
రాముడి పాద స్పర్శతో శాప విముక్తి
కలుగు తుందని మాట ఇస్తాడు
ఆ ఒక్క మాట వలన, రాముని పాదస్పర్శతో
అహల్యా దేవికి  అరణ్యవాసం కాలంలో
విముక్తి కలుగుతుంది

తండ్రి మరో వివాహం కొరకు భీష్ముడు
నేను పెళ్లి చేసుకోను అని చెప్పిన
ఒక్క మాట కోసమే జీవిత కాలం బ్రహ్మచర్యం
వహిస్తాడు

గురువు ద్రోణాచార్యుడికి ఇచ్చిన
ఒక్క మాట కోసం , ఏక లవ్యుడు
తన కుడి చేతి బొటన వ్రేలును, జలజలా
రుధిరం కారుతున్నా గురు దక్షణగా ఇస్తాడు

కర్ణుడు , తాను తమ విధేయుడనని
చెప్పిన ఒక్క మాటకు , కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో
దుర్యోధనుడి పక్షానే నిలుస్తాడు
దానకర్ణుడినని చెప్పిన ఒక్క మాటకే
బంగారు గిన్నెను కృష్ణుడికి ఇస్తాడు
కవచ కుండలాలను దేవేంద్రుడికి
అర్పిస్తాడు

మాట రెండు వైపులా సదునైన పదునైన
ఖడ్గం లాంటిది
వెల కట్టలేనిది, అమూల్యమైనది
కొందామన్నా దొరుకనది
ఆచి తూచి వాడుదాలి, విశ్వశాంతికి
పాటు పడాలి

   

ధర్మ అర్థ కామ మోక్ష

అంశం: ధర్మ అర్థ కామ మోక్ష

శీర్షిక:  *చతుర్విధ పురుషార్ధాలు*

చతుర్విధ పురుషార్ధాలు
అవియే ధర్మ అర్థ కామ మోక్షం

ఈ పురుషార్ధాలలో
*అధిక ప్రాధాన్యత గలది ధర్మం*

విశ్వంలో జీవకోటి జీవనం సాగించాలంటే
పంచ భూతాల ఎంత ముఖ్యమో
కుటుంబ వ్యవస్థ పటిష్టంగా ఉండాలంటే
చతుర్విధ పురుషార్ధాలు అంతే ముఖ్యం

అందుకే అంటారు;
*ధర్మో రక్షతి రక్షితః*
ధర్మాన్ని మనం రక్షిస్తే, ధర్మం మనల్ని రక్షిస్తుంది

''ధర్మం" అనగా  నీతి నిజాయితీ
న్యాయ బద్దంగా నడుచుకోవడం
"అర్ధం" అనగా డబ్బు, విలువ
"కామం" అనగా కోరిక,అది ఏదైనా కావచ్చు
"మోక్షం" దైవంలో లీనమవడం , మోక్షం
పొందడం

ధర్మార్థ కామ మోక్షాలు కలిగి యుండు
ఒకదాని కొకటి అవినాభావ సంబంధము
అలానే,ఒకదానిపై నొకటి ఆధారపడుతుండు
లయబద్ధంగా తిరుగుతుండు
ప్రతి వ్యక్తి జీవితంలో, జీవితమున్నంత వరకు

ప్రతి మనిషికి ఉంటాయి సహజ కోరికలు
కోరికలు తీరాలంటే కావాలి డబ్బు
డబ్బు అనేది రావాలి ధర్మ బద్ధంగా
ధర్మ బద్ధంగా నడుచుకుంటే మోక్షం తధ్యం

ప్రతీ వివాహ వేడుకలలో
పంతులు గారు పఠింప జేస్తారు
దైవ సన్నిధిలో వధూవరులతో
పంచ భూతాల సాక్షిగా వేద మంత్రాలతో

*ధర్మేచా, అర్ధేచా, కామేచా,మోక్షేచా*
*నాతి చరితవ్య* అంటూ ఉభయులతో
విడివిడిగా కలివిడిగా పఠింప జేస్తాడు
కొందరు మోక్షేచా పఠించవద్దని అంటారు

ధర్మ బద్ధంగా, డబ్బు పరంగా,కామ పరంగా
ఎలాంటి అరమరికలు, దాపరికాలు
మనఃస్పర్ధలు, అపోహలు లేకుండా
జీవిత కాలం కలిసి మెలిసి ఉంటామని
వధూవరుల మనఃస్సాక్షితో , పెద్దల యెదుట
ప్రమాణం చేయిస్తారు

కుటుంబ వ్యవస్థ సుస్థిరంగా నిలువ డానికి
మన భారతీయ సంస్కృతీ సంప్రదాయాలలో
ధర్మార్థ కామ మోక్షాలకు పెద్ద పీట వేసారు

         

స్వతంత్ర భారత దేశం

శీర్షిక:  *స్వతంత్ర భారత దేశం*

(గణ తంత్రము, జన తంత్రము)

గ *గ* న మందు ఎగురుచుండు నిత్యం మువ్వొన్నెల జెండా , కాషాయం త్యాగానికి, తెలుపు స్వచ్ఛతకు, ఆకు పచ్చ సాఫల్యతకు 

ర *ణ* ము కోరదెపుడు , మైత్రి కొరకు తహతహలాడు నా పవిత్ర భూమి 

కు *తం* త్రాలు కుట్రలు యెరుగని పుణ్యభూమి నాదేశం ఈ విశ్వ జగత్తులో

చి *త్ర* విచిత్రాలకు కొలువైన మేటి నా భారత దేశం

స *ము* చిత నిర్ణయాలకు నెలవైన గొప్ప దేశం, వందల వేల నాటి సమస్యలకు పరిష్కారం చూపిస్తున్న దేశం

గ *జ* గజ వణికిస్తున్న చలిలోనూ పోరాడే ధీరత్వం గల దేశ భక్తి గల సైనికులు 

ది *న* దినం అభివృద్ధిని కాంక్షించే పాలకులు, కర్షకులు మరియు శ్రామికులు

మ *తం* కులం , ప్రాంతం, భాషా వైషమ్యాలు లేని సెక్యులర్ దేశం 

మి *త్ర* భావం శాంతిని నెలకొల్పు పొరుగు దేశాలతో, నేడు ప్రపంచ దేశాలన్నీ  చూస్తుండే భారత దేశం వైపు

మ *ము* గన్న  మాతృదేశం  "స్వతంత్ర భారత దేశం" , ఇది భారతీయులకెంతో గర్వ కారణం 

         

నాటి మధురానుభూతులు

శీర్షిక:  *నాటి మధురానుభూతులు*

*ఏమి ఏమీ* నాటి మన *మధుర మధురా* నుభూతులు
కాలం కళ్ళెం వేయలేక పోయింది మన ఆనందానికి
ప్రకృతి పులకరించి పోయింది సిగ్గుతో
కమల పద్మం లాంటి *నీ కనులు*
హంస రెక్కలు వంటి *నీ కనురెప్పలు*
నీలి మేఘాల్లాంటి *నీ కురులు*
చాంతాడంత నాగ సర్పపు నీ వాలు *జడ*
*జడ* పైన గుభాలిస్తుంది మల్లె పూల దండ
చంద్రబింబం లాంటి సుందరమైన నీ మోము
*గలగల* పారే సెలయేరు ప్రక్కన
*జలజల* రాలే వర్షపు జల్లుల చెంతన
*లేలే* త *గడ్డి* పోచలపై కూర్చుని,*గడ్డి* వాసన నాస్వాదిస్తూ
ఆనందిస్తివి ఆకాశంలోని ఇంద్రధనుస్సును చూస్తూ
ఆహా! సుం *దర దర* హాసం తడి చీరలో నీ పసిడి మేను
నీ శుభ *కర కర* ములు నా మేను తగలగ
హృదయా *నంద నంద* ము వలె పరవసించిపోతిని
*ఏమి ఏమీ* నాటి మన *మధుర మధురా* నుభూతులు

      

నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్

అంశం: నేతాజీ

పేరు: మార్గం కృష్ణ మూర్తి

శీర్షిక:  *జైహింద్ నినాద సృష్టి కర్త*

అతనొక మేధావి
క్రమ శిక్షణ గలవాడు
నిష్కళంక దేశ భక్తుడు
సాయుధ పోరాట యోధుడు
ప్రముఖ స్వాతంత్ర సమర యోధుడు
బ్రిటిష్ ప్రభుత్వంలో ఉద్యోగం చేయడం
ఇష్టం లేక, దేశ సేవ కొరకు సివిల్ సర్వీసునే
త్యజించిన త్యాగధనుడు!

*లక్ష మంది యువకులను నా చేతికిస్తే*
*స్వాతంత్ర్యం నేను తీసుకొస్తాను*
అని శపధం చేసిన ధీరుడు

లక్షలాది మంది ప్రజలు
పిట్టల్లా రాలిపోతున్నారనీ
శాంతి మార్గం, సత్యాగ్రహ మార్గం వలన
ఆలస్యమవుతుందనీ
పోరాట మార్గమే దీనికి ఉత్తమమని
తేల్చి చెప్పిన ఘనుడు!

దెబ్బకు దెబ్బ , రుధిరానికి రుధిరం
దేహానికి దేహమే సరియైన సమాధానమని
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో పట్టుబడిన
భారతీయ బ్రిటీష్ సైనికులను అప్పగించగా
వారితో  *ఆజాద్ హింద్ ఫవుజ్* ను
స్థాపించారు

*జలియన్ వాలా బాగ్* ఉదంతంలో
ఉత్తేజం గల నినాదాలతో  యువకులలో
ఉత్సాహాన్ని నింపారు
*చలో ఢిల్లీ*
*మీ రక్తాన్ని నాకు ఇవ్వండి*
*స్వాతంత్ర్యం నేను తీసుకొస్తాను*  అని

*జైహింద్* నినాద సృష్టి కర్త

సైమన్ కమీషన్ కు వ్యతిరేకంగా పోరాడారు
గాంధీతో ఉప్పు సత్యాగ్రహంలో పాల్గొన్నారు
బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం చేత అరెస్ట్ కాబడినాడు
పలుమార్లు జైలుకు వెళ్ళారు
చివరకు అనారోగ్యం పాలయ్యారు

తన పోరాటంలో భాగంగా, బ్యాంకాక్ నుండి
టోక్యో కు ప్రయాణిస్తున్న సమయంలో
విమాన ప్రమాదం జరిగిందని చెబుతారు
ఇప్పటికీ వారి అదృశ్యం ఒక మిస్టరీ గానే
మిగిలి పోయింది

ఏదిఏమైనా ఇప్పటికీ ఎప్పటికీ
*నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్*
భారతీయ ప్రజల గుండెలలో శాశ్వతంగా
నిలిచి పోయిన, చిరస్మరణీయుడు
     

ట్యూన్ లిరిక్స్

కాలం వేగానికి కళ్ళెట వేద్దామా

అంశం: *కాలం వేగానికి కళ్ళెం వేద్దామా*

శీర్షిక: *కాలాన్ని బంధిస్తే*

*సూర్య కిరణాలను చేట తోటి,*
*కాలం వేగాన్ని కళ్ళెంతో బంధించ లేము*

*కూరలో అల్లం, పల్లెంలో భోజనం*
*తలుపుకు గొళ్ళెం*
*పంచకళ్యాణికి కళ్ళెం* వేయవచ్చునేమో గానీ
*కాలం వేగానికి కళ్ళెం వేయడం* అసాధ్యం
*ఈ సృష్టి రహస్యాన్ని, ప్రకృతిని ఛేదించడం*
*ఎవరి తరం కాదు!*

అంతేనా! కాలం వేగానికి పగ్గాలు వదలడం
మానవాళికి ఎవరికి సాధ్యం కాదు
ఈ విశ్వానికి , సృష్టి , స్థితి ,లయ కారకులు
బ్రహ్మ , విష్ణు మహేశ్వరులు.

కాలాన్ని బంధిస్తే, ఈ విశ్వ జగత్తు
ఈ విశ్వ సృష్టి స్తంభించి పోతుంది
అప్పుడు ఈ జీవకోటి , ఈ మానవాళి
బ్రతికి బట్ట కట్టుట విచిత్రమవుతుంది!

కాలం, తాళం లాగా ఒక వస్తువు కాదు
కాలం, వాలం లాగా ఒక ఆయుధం కాదు
కాలం, శూలం లాగా శివుడి అస్త్రం కాదు
కాలం, తాళం రాగం లాగా సంగీతం కాదు
కాలం, హాలం లాగా దున్నే సాధనం కాదు
కాలం, గాలంలా చేపలు పట్టు వస్తువు కాదు
కాలం, జాలం లాగా జంతు సమూహం కాదు!

భూభ్రమణం, భూ పరిభ్రమణం
ఉన్నంత కాలం
ఆచంద్రార్కమున్నంత కాలం
పంచభూతాలు ప్రకోచింపనంత కాలం
కాలం వేగం ఆగదు
పగలు రాత్రి ఏర్పడక మానవు!

*కాలం వేగాన్ని  పొదుపు చేయడం సాధ్యమే*
కానీ, *అదుపు చేయడం అసాధ్యం*
కాలాన్ని పొదుపుగా వాడుకోవడం వలన
కాలం వేగాన్ని జయించ వచ్చు!

సంధ్యవేళ భోజనం చేసి నిద్రించి
బ్రహ్మ ముహూర్తంలో లేచినా
పగటి పాన్పును నిలిపి వేసినా
అనవసర విషయాలు ఆలోచించడం
మానివేసినా
కాలం విలువ నెరిగి పని వేగాన్ని పెంచినా
సమయాన్ని సమర్ధవంతంగా వాడుకోవడం
అలవర్చు కున్నా
చేసే పనిని రెండు సార్లు చేయకుండినా
క్రమ శిక్షణతో, ముందు చూపుతో
పనులు చేయడం అలవర్చుకున్నా
కాలాన్ని సమర్ధవంతంగా సద్వినియోగం
చేయవచ్చు!

       

బొబ్బిలి యుద్ధం

అంశం: బొబ్బిలి యుద్ధం

శీర్షిక: *బొబ్బిలి యుద్ధం *

విజయనగర రాజు
విజయరామ గణపతి రాజు అంటే
బొబ్బిలి రాజు గోపాల కృష్ణ రంగారావుకు
వల్ల మాలిన ప్రేమ, అభిమానం
ప్రతి ఉత్సవంలో కలిసి మెలిసి ఉండేవారు
ఆనందంగా గడిపే వారు
రాజులు కవులను పోషించే వారు
అప్పుడప్పుడు బొబ్బిలిలో కుస్తీ పోటీలు
జరిగేవి
బొబ్బిలి తాండ్ర పాపారాయుడే నెగ్గేవాడు
కోడి పందాలు జరిగేవి,బొబ్బిలి వారే నెగ్గేవారు

కాలం గడుస్తున్న కొలదీ
గ్రహాలు మారుతే గృహాలు తారుమారవుతాయి
అన్నట్లు
వరుస విజయాలతో, అహాలు పెరుగుతే,
లోకం అల్లకల్లోలం అవుతుందంటారు
అది నిజమే కాబోలు
పౌరుషం బొబ్బిలి గడ్డపై పుట్టిన
ప్రతి పౌరుడికి ఉగ్గుపాలతో పెట్టిన విద్య
*పౌరుషాల అడ్డ, బొబ్బిలి గడ్డ*
బొబ్బిలి రాజు డామినేషన్, ఆగడాలు
జల పంపకాలపై, పంటలపై , సంస్థానాలాపై
రాచరికం పై పెరిగి పోయే

ఎంతగా అంటే ఇద్దరి  మధ్య
*పచ్చ గడ్డి వేస్తే భగ్గున మండే అంతగా*
అంతా కాల మహిమ

అదే సమయంలో,ఫ్రెంచ్ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్
కప్పం కట్టాలని వత్తిడి తెస్తాడు
అసలే పౌరుషాల గడ్డ, బొబ్బిలి రాజు పీడ
వదిలించుకోవాలనుకుంటారు
విజయ నగర రాజు!

తన సైన్యంతో బొబ్బిలి రాజును
ఎదిరించడం అసాధ్యమని తలచి
తన పలుకుబడితో, సైన్యాన్ని పంపమని
ఫ్రెంచ్ గవర్నర్ బుస్సీ సహాయం కోరుతాడు

అది పదిహేడు వందల యాభై ఏడు
జనవరి ఇరువది నాలుగు

ఫ్రెంచ్ సైన్యంతో, విజయనగర సైన్యం
బొబ్బిలి సైన్యంపై విరుచుకు పడుతారు
బొబ్బిలి కోట నేలమట్టం అవుతుంది
బొబ్బిలి రాజు వీర మరణం చెందుతారు!

తెల్లదొరల , విజయనగర సైన్యంతో
కుట్రలు కుతంత్రాలతో బొబ్బిలి సైన్యంతో
హోరీ హోరీ పోరు
దురాక్రమణ దారుల వణికించి
పరాక్రమం చూపిన వీర విక్రమ సింహం
సర్ధార్ పాపారాయుడు

శత్రు సైన్యాన్ని హతమార్చగ
ప్రతి పౌరుడు వీరోచిత పోరాటం చేసిరి
యుద్ధంలో బొబ్బిలి రాజా హతమాయే
ప్రజలు కుటింబీకులు అగ్నికి ఆహుతి
ఫిరంగులతో బొబ్బిలి కోట నేలమట్టం 

విజయం సాధించాననుకున్న
విజయనగర రాజుకు మిగిలింది
సర్వ సైనికుల శవాల గుట్టలే

చివరికి ఉభయ సంస్థానాల రాజులు
సైనికులు,ప్రజలు,కుటుంబీకులుహతమవగ
మిగిలింది, బొబ్బిలి వీర మరణం చెందిన
సైనికుల స్థూపం ,
పోరాట యోధుల సాక్షిగా !

      

మారుతున్న కాలం (అంత్యాను ప్రాస)

అంశం: అలంకారాలు (అంత్యానుప్రాస)

శీర్షిక: *మారుతున్న కాలం*
(ప్రక్రియ: వచన కవిత
అంత్యనుప్రాసాలంకారాలు)

కొడుకులు బిడ్డలు కోడండ్లు కొందరు
కొరివి దీపాలుగా మారుతున్నారు
వచ్చిన పెన్షన్ వాడుకుంటున్నారు
దాచిన సొమ్ములు దోచుకుంటున్నారు
భూములనన్నిటినీ అమ్ముకుంటున్నారు!

బ్రతికున్నన్నాళ్ళు కసురు కుంటరు
కుక్క కిచ్చిన విలువ యివ్వకుంటరు
గాడిద చాకిరి చేయించుకుంటరు
మూలల్లో, సందుల్లో పడుకో బెడుతరు
మారుతున్నది కాలమని చెప్పుకొస్తరు!

చలిదో బులిదో కంచాన పెడుతరు
పాచిన కూరను పక్కన వేస్తరు
ముంతెడు నీల్లను ముందుకు నూకుతరు
మారన్నమడుగుతే విసుక్కుంటరు
ఎక్కువ మాట్లాడితే కసురకుంటరు!

రోగమొచ్చినా, కాళ్ళునొచ్చినా కనబడరు
బి పి పెరిగినా, షుగర్ పెరిగినా చూడరు
వృద్ధ తల్లిదండ్రులకు నొప్పి వచ్చినా రారు
కనబడరు కొడుకూ కోడలుకు ఎవరు!

చచ్చిన నాడు వరుస కడుతారు
తనయులకు కారుతుంది అద్దెకొచ్చిన కన్నీరు
అబ్బురపరుచు వారి ఆర్భాటాల తీరు
కాటి వరకు కోటి తాళమేళాల జోరు!

పది మంది చూడ,పదోరోజు వరకుంటరు
వేలు లక్షలు ఖర్చు పెడుతరు
విందులు వినోదాలు చేసుకుంటరు
త్రాగుతు వూగుతు  గోలజేస్తరు!

నెలమాషికాలని ,సంవత్సరీకాలంటరు
అప్పులు తెచ్చైన, మేకలను కోస్తరు
పంచభక్ష ఫలహారాలు చేస్తరు
పిట్టకని పెడుతరు పుష్టిగ తింటరు
వాట్సాప్ లలో ఫోటోలు పెడుతరు

కొడుకులు బిడ్డలు,కోడండ్లైనను వారు
తల్లి పాలు చీకే ,తండ్రి బుజాన పెరుగుతారు
యాంత్రిక జీవితంతో కాలం గడుపుతారు

వృద్ధ తల్లిదండ్రులు ఎంతో కాలం బ్రతుకరు
కలో గంజో పోసినా తృప్తి పడేరు
ప్రేమతో పలకరించిన సంతోష పడేరు
నూరేళ్ళు చల్లగా ఉండాలని దీవించేరు
మోక్షం పొందాలని కోరుకునేరు!

  

గోదావరి/అంత్యానుప్రాసాలంకారాలు

అంశం: అంత్యానుప్రాస అలాంకారాలు

శీర్షిక: *గల గలా గోదావరి*

గల గలా పారే గోదావరి
గోదావరి మీదనే బస్సులు వెళ్ళే దారి
మోటారు సైకిళ్లు వెలుతాయి సందులో దూరి
అందులోకి రోజూ వెలుతాడు జాలారి
గోదావరిలోకి దిగడానికి ఉంటుంది మెట్లదారి
స్నానాలు చేస్తారు గోదావరి చేరి
పిల్లలు ఈత కొడుతారు అందులో దూరి
పూజలు చేస్తారు అయ్యవార్లు చేరి
మంత్రాలను చదువుతారు హోరా హోరి
పెద్దలకు పిండాలు పెడుతారు అక్కడికి చేరి
కాకులు అరుస్తుంటాయి చేరువగా చేరి
పూజా సామాగ్రి కొనమంటారు మరిమరి
గోదావరి కట్ట క్రిందనే సన్నని మోరి
చెత్తాచెదారం ఉంటుంది అందులో చేరి
గోదావరి కట్ట ప్రక్కనే హోటల్లో పూరి
డబ్బు చెల్లిస్తుంటే గుర్తు కొస్తాడు హరి
నది ప్రక్కనే రైతులు పండిస్తారు వరి
బియ్యం తీస్తారు రైతులు వడ్లను నూరి
అనేక విధాలుగా ఉపయోగపడుతుంది గోదావరి
గోదావరి ముగుస్తుంది సముద్రంలో చేరి

        

మాట్లాడట మనేది ఒక కళ

అంశం: వినదగు నెవ్వరు చెప్పిన

శీర్షిక: *మాట్లాడటమనేది ఒక కళ*

వసంత కాలంలో
లేత చిగుళ్ళను చప్పరిస్తూ
వేప పండ్లనూ ఆస్వాదిస్తూ
గుబురు చెట్లపై కూర్చుని
కోకిలమ్మలు కుయూ కుయూ
అని కూస్తుంటే కమ్మగా ,
వినసొంపుగా ఉంటుంది
కోకిల కూతలను వినడానికి
పిల్లలు చెవులు నిక్కబొడుచుకుని
వింటూ , వారి స్వరాలను కూడా
జోడిస్తారు!

తీరానికి వచ్చి పోయే
ఎగిసిపడే కడలి కెరటాల
పొంగులు మనసుకు ఎంతో
ఉల్లాసాన్ని ఇస్తాయి
కడలి సవ్వడులు మనోహరంగా
చెవులకింపుగా ఉంటాయి,
మనసును మైమరిపిస్తుంటాయి!

అమ్మ పలుకు తీయన
అమ్మ  మాట అమృతం
ఇష్టమైన అమ్మ మాట వేదం
అమ్మ మాట శాసనం బిడ్డలకు
అది వినసొంపుగా ఉంటుంది!

మాట ఎదుటి వారిని
హత్తుకోవాలంటే
మాట ఎవరు చెప్పినా
వినసొంపుగా ఉండాలి
అందులో స్వచ్ఛత ఉండాలి
నిజాయితీ ఉండాలి
ప్రేమ ఆప్యాయత ఉండాలి!

చెప్పే మాట నచ్చే విధంగా,
మనోహరంగా, ఇష్టంగా ఉండాలి
హృదయాన్ని కదిలించాలి
ఆలోచనను రేకిత్తింపజేయాలి
చైతన్య పరుచాలి
సంస్కరింప చేయాలి!

పరుషం, కఠినం
వక్రభాషణం
ఉండకూడదు
పరిహాసం చేసేవిధంగా
కించ పరిచే విధంగా
కోపం తెప్పించే విధంగా
బాధ పెట్టే విధంగా
ఉండకూడదు
మధురంగ ఉండాలి

*నోరు మంచిదైతే*
*ఊరు మంచిది* అన్నట్లు
మన నోరు మంచిదైతే
ఊరిలో ఉన్న వారంతా కూడా
బాగానే కలిసి మెలిసి ఉంటారు
తీయగా మాట్లాడుతారు!

అంతేనా,
మాటే మంత్రం అన్నారు పెద్దలు
మాట చెప్పడం , మాట్లాడటం
సమయం, స్థలం, సందర్భ
సహితంగా ఉండాలి

"మాట్లాడటమనేది ఒక కళ"
ఇది అందరికీ సాధ్యం కాదు
అది భగవంతుడు కొందరికే
కలిగించిన అదృష్టం!

     

బంధాలు - అనుబంధాలు

శీర్షిక: బంధాలు - అనుబంధాలు

సారం

లేని మాను

వట్టి పోయిన 

కొమ్మలు 

వాలిపోయిన 

ఆకులు 

వాసన పోయిన 

పువ్వులు 

వాడి పోయిన 

కాయలు 

ఏవి పచ్చదనాలు !

ఆప్యాయతలు 

అనురాగాలు 

కరుణా కటాక్షాలు 

బంధాలు 

అనుబంధాలు 

కనుమరుగవుతున్న 

రక్త సంబంధాలు 

ఏవీ ఆత్మీయతలు !

రక్త మాంసాలు 

ధారపోసి

దేహ కండరాల 

కరిగించి 

కాలుకు 

ముల్లు గుచ్చితే 

పంటితో పీకి 

కంట్లో 

నలుసు పడితే 

నాలుకతో తీసి 

శ్రమించి 

చెమటోడ్చి 

పెంచి పెద్ద చేసి 

విద్యాబుద్దులు 

నేర్పించి 

ఉద్యోగాలు 

చేయించి 

శక్తి కొలది 

కట్న కానుకలిచ్చి 

పెండ్లిళ్ళు చేసి 

సాగనంపుతే 

వృద్ధ తల్లి దండ్రులు 

చుట్టు పక్కలనే 

నివశిస్తున్నా

ఊరి పొలిమేరలోనే 

జీవిస్తున్నా

మాటే

బంగారమైనట్లు

తీపి జ్ఞాపకాలు 

చేదైనట్లు

కాగితపు 

పూల లాంటి 

మెస్సేజ్ లతో

పుట్టిన రోజు 

శుభాకాంక్షలు 

వివాహ మహోత్సవ 

శుభాకాంక్షలు 

వాట్సాప్ లలో 

ఫేస్ బుక్ లలో 

ట్విట్టర్ లో

పంపిస్తుంటారు

కన్న కొడుకులు బిడ్డలు 

కొందరికి 

అవియునూ 

ఇష్టముండదు

తీరికుండదు 

గుర్తుండదు 

ఇంకా లేదంటే 

మాతృమూర్తుల 

సేవలకు 

డబ్బుతో 

వెల కడుతారు 

ప్రేమలు 

తరిగి పోయే

మమతలు 

కరిగి పోయే

మనసు 

కలవరపెడుతుండే

గడిచిన రోజు 

తిరిగి రాదు 

పోయిన కాలం 

మరల రాదు 

ఆపద వచ్చి

నాలుగు రోజులు తింటే 

లెక్కలు వేస్తారు 

కాదు కూడదంటే

నరకం చూపిస్తారు 

అనారోగ్యానికి 

పదో పాతికో 

ఖర్చు చేస్తే 

లెక్కకు లెక్కే అంటారు 

పగలు పెంచుకుంటారు 

పది మందికి 

పంచి పెడుతారు 

తలుచుకుంటే 

గుండెలో బాధ 

అయినా 

దాచుకోవాలి 

హృదయంలోనే వ్యధ

కడుపు చించుకుంటే

కాళ్ళ మీద పడుతాయి

రుధిరము చుక్కలు!

తెలిసి వస్తుంది 

వారికీ

వారి బిడ్డలు 

వారికీ  

ఆ కాగితపు పుష్పాలు 

అందించి నప్పుడు 

తల్లిదండ్రుల

సేవలను 

డబ్బుతో 

వేలల్లో వెలకడితే 

వారి బిడ్డలు 

అదే డబ్బుతో

డాలర్లలో వెలకడుతారు 

అంతే తేడా 

బంధాలు 

అనుబంధాలు 

రక్త సంబంధాలు 

ఇక రైలు పట్టాలేనా!

మానవ సేవయే మాధవ సేవ

అంశం: *సర్వ జన హితం*

శీర్షిక: *మానవ సేవయే మాధవ సేవ*

ప్రకృతి జీవకోటికి వరం
చూపిస్తుంది ఎంతో కనికరం
తలపడితే ఉంటుంది ఘరం ఘరం
తెలుసుకోవాలి తప్పిదాలను సత్వరం!

ఆహారం కనబడితే చాలు
కాకులు పిలుస్తాయి తోటివారిని
నోరెత్తి కావు కావు మంటూ
వచ్చే వరకు ముట్టవు నొక్క మెతుకైనా!

తోటి చీమల హితం కోరి
కలిసికట్టుగా బయలు దేరుతాయి
అది యుద్దమైనా, ఆరగించే పదార్ధమైనా
ఆహారాన్ని ఎండాకాలంలో సేకరించుకుని
వర్షాకాలంలో కలిసి కూర్చుని తింటాయి!

అరువది నాలుగు లక్షల జన్మల
అనంతరం వస్తుంది మానవ జన్మ
సార్ధకం చేసుకోవాలి కొంతైనా
స్వార్ధం విడనాడి , నైతికతను పాటిస్తూ
చేసిన మేలు స్థిరస్థాయిగా నిలిచిపోవు!

కులాలు వేరైనా, మతాలు వేరైనా
భిన్నత్వంలో ఏకత్వంలా
భాషలు వేరైనా, ప్రాంతాలు వేరైనా
పేద ధనిక, చిన్నా పెద్దా
అక్షరాస్యులు, నిరక్షరాస్యులెవరైనా!

చేసే పని ఏదైనా ,
మాట్లాడే మాట ఏదైనా
చేసే సహాయం ఏదైనా
ఏమీ ఆశించకుండా, నిస్వార్థంగా
పరుల మేలును కోరి చేయాలి
అది సర్వ జన హితం కావాలి
*మానవ సేవయే మాధవ సేవ*
సర్వే జనాః సుఖినోభవంతు!

తడి మనసులను అద్దుదాం

అంశం: *తడి మనసులను అద్దుదాం*

శీర్షిక: *జీవించాలనే చిన్న ఆశ*

చూసిన కళ్ళకు తెలుసు
రోడ్డుపైన ఏమి జరిగిందో అనేది
వినిన చెవులకు తెలుసు
తోవన పోయే వారు మాట్లాడుతూ ఉంటే
అక్కడ ఎంత రుధిరం పారుతుందోనని
కానీ ఏమి లాభం
మనసుకు ఉండాలి కదా కాసింత మానవత్వం
గాయ పడిన వారికి సాయం చేయాలని

ఎంత కాలం గడిచినా
ప్రకృతి నుండి ఎన్ని నేర్చినా ఏమి నేర్చినా
అవి బూడిదలో పోసిన పన్నీరే
ఏమి ఆశించి తరువులు నీడనిస్తున్నాయి
ఏమి ఆశించి చెరువులు దాహాన్ని తీరుస్తున్నాయి
పక్షులు జంతువులు జీవకోటి నుండి ఎన్ని
నేర్చినా అవి ఎండ మావులేనా

శునకాలు ఒంటరిగా చెత్త కుండీలో
ఆహారాన్ని తినవు
కాకులు ఒంటరిగా ఆహారాన్ని
స్వీకరించవు
ఒక కాకి చనిపోతే , మిగిలిన కాకులన్నీ
దాని చుట్టూరా చేరి సానుభుతి ప్రకటిస్తాయి
కొన్ని కీటకాలు , చనిపోయిన కీటకాన్ని
బరిలో పూడుస్తాయి

కొన్ని సందర్భాలలో
బద్ద శత్రువులైన శునకాలు, పిల్లులు,
కోళ్ళు కలిసి మెలిసి ప్రేమతో జీవనం
కొనసాగిస్తున్నాయి
జన్మ లన్నింటిలో ఉత్తమ జన్మమైన మనిషి
మానవత్వం మరిచి పోతున్నాడు

బాధలో ఉన్న వారికి, ఆపదలో ఉన్నవారికి
కావల్సింది కాసింత ఓదార్పు
కాసింత సహాయం , కాసింత సానుభూతి
కన్నీరు తూడ్చడానికి, తుండ్రు గుడ్డకూడ
అందించని మనిషి జన్మ ఎందుకు?

భూభ్రమణం భూపరిభ్రమనం వలన
పగలు రాత్రులు, కాలాలు ఎలా ఏర్పడతాయో
అలానే ప్రతి మనిషిని కష్టాలు నష్టాలు
దుఃఖాలు బాధలు ఆవరిస్తాయి
ఇక్కడ ఎవరూ అతీతులు కారు

ఆపదలో ఉన్న వారిని ,కన్నీరు కార్చే వారిని
కష్టాల్లో ఉన్న వారిని,చీదరించుకోకుండా
విసుక్కోకుండా, అవహేళన చేయకుండా ,
వారిపై,  కొద్దిగా ప్రేమ, దయ, కరుణ
కాసింత ఓదార్పు , సానుభూతి చూపినా
సానుకూల మాటలు మాట్లాడినా
వారికి కొండంత ధైర్యాన్ని ఇస్తుంది
తడి మనసులను అద్దినా ,  రేపటి
భవిష్యత్తుకు, వారికి దారి కనబడుతుంది
*జీవించాలనే చిన్న ఆశ* చిగురిస్తుంది

మానవత్వంతో జీవించే వారికి
ఎల్లప్పుడూ లభిస్తుంది ఆత్మ సంతృప్తి

గ్రామ దేవత మొక్కులు

అంశం: చిత్ర కవిత

శీర్షిక: *గ్రామ దేవత మొక్కులు*

సంస్కృతి సాంప్రదాయాలకు
పుట్టినిల్లు భారత దేశం
అవి లక్షల సంవత్సరాల నుండి
వస్తున్న ఆచార సంప్రదాయాలు!

ప్రతి మనిషికి ఉంటాయి
లక్షా తొంభై సమస్యలు
ఒక్కొక్కరిది ఒక్కోదారి
డబ్బున్న వారు ప్రయివేటు
దవాఖానాకు పోతారు
డబ్బులేని వారు సర్కారు
దవాఖానాకు పోతారు
ఆస్తికులందరూ గుడులకు
ఊరి దేవతల వద్దకు వెలుతారు
మరొకరు మరోదారిని
ఎంచుకుంటారు!

ఎవరి బాధలు వారివి
ఎవరి కష్టాలు వారివి
ఎవరి దుఃఖాలు వారివి
ఎవరి విశ్వాసాలు వారివి
ఎవరి నమ్మకాలు వారివి
ఎవరి ఇష్టాలు వారివి
ఎవరి మొక్కులు వారివి
ఎవరి అవసరాలు వారివి!

మొక్కులు తీర్చుకోక పోతే
ఏదో జరుగుతుందన్న భయం
అప్పు సప్పు చేసైనా
ఎంత ఖర్చు అయినా
అది ఎంత దూరం అయినా
మొక్కులు తీర్చుకుంటారు జనం!

గ్రామ దేవతకు
గొర్రె బలిని ఇస్తామని మొక్కారు
కోరిన కోరిక తీరింది
చుట్ట పక్కాలను, బంధుమిత్రులను
పిలుచు కున్నారు
నూతన వస్త్రాలను ధరించి
గొర్రెను,కత్తిని పసుపు కుంకుమలు
పట్టువస్త్రాలు అక్షింతలను
నూతన వస్త్ర నీడలో పట్టుకుని
అంగరంగ వైభవంగా, ఆనందోత్సాహాలతో
ఫోటో గ్రాఫర్ ముందుండి ఫోటోలు తీస్తుంటే
భాజా బజంత్రీలతో, సన్నాయి మేళాలతో
బయలు దేరారు మొక్కులు తీర్చుకునను!

రూపకాలంకారాలు - శ్రీ కృష్ణుడు

అంశం: రూపకాలంకారాలు

శీర్షిక: "శ్రీ కృష్ణుడు*

శ్రీ కృష్ణుడు
దశావతారాలలో
ఒక అవతారం కృష్ణావతారం
లోక కల్యాణం కొరకు
విశ్వశాంతి కొరకు
శిష్టరక్షణ, దుష్టశిక్షణ శిక్షణ గావించ
ద్వాపర యుగంలో
దేవకీ అష్టమ గర్భాన
కంసుడు నిర్భంధించిన కఠిన చెరసాలలో
ఆదివారం అష్టమి రోజున
అర్ధరాత్రి సమయాన
ఆకాశంలో ఉరుములు మెరుపులు
కుంభ వర్షం పడుతున్న వేళ
కెవ్వున కేకలేస్తూ దివ్య తేజస్సుతో
జగతిన అవతరించాడు కృష్ణుడు

శ్రీ కృష్ణుడు
దేవకీ వసుదేవుల నందనుడు
యశోద నందులు పెంచిన తనయుడు
కంస చాణూర మర్ధనుడు
నల్లని మేను గలవాడు.
నీల మేఘాశ్యాముడు
పద్మ నయనమ్ముల వాడు
నవ్వు రాజెల్లెడు మోము వాడు
వివిధ ఆభరములకు ఇష్టుడు
మౌళి పరిసర్పిత పింఛం గలవాడు
మందార మాల, పీతాంబరములు
తులసి మాలలు ధరించు వాడు
మెలి దిరిగిన ముంగురులు కలవాడు
చేతిలో పిల్లన గ్రోవి ధరించు వాడు
వనమాల శంకు చక్రాలను ధరించు వాడు
సుధారసమ్ము పై జల్లెడు వాడు
యదు భూషణుడు, శృంగార రత్నాకరుడు
భక్తవత్సలుడు, లోకేశ్వరుడు
గరుత్మంతుడను పక్షి వాహనం గలవాడు
రుక్మిణి సత్యభామాదులతో విహరించు వాడు

శ్రీ కృష్ణుడు ,
ముద్దుగారే యశోద ముంగిట ముత్యము
కాళింది పడగలపై కప్పిన పుష్యరాగం
రతికేళి రుక్మిణికి రంగు మోవి పగడము
సంజయుని సఖుడు ,
ద్రౌపది వస్త్రాపహరణ నుండి కాపాడిన వాడు
కురుక్షేత్ర సంగ్రామంలో రథసారథి
గీతా బోధకుడు , జగద్గుగురువు
విశ్వ జీవకోటి సంరక్షకుడు
భగవంతుడు, శ్రీ కృష్ణుడు
వందే కృష్ణం! వందే జగద్గురుం!

మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా

శీర్షిక: *మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా*

"మొక్కైవంగనిది మానై వంగునా"
అన్నట్టు
ఒక విత్తు ఒక మొక్కగా
ఒక మొక్క చక్కని చెట్టుగా,
వటవృక్షంగా, కల్పతరువుగా
ఎదుగాలాంటే,ఫలాలు తీయలంటే
తోటమాలి మొదటి నుండే
శ్రద్ధాసక్తులు చూపుతాడు!

నాణ్యమైన విత్తనాలు నాటడం
నీరు,ఎరువులు గాలి సూర్య రశ్మి
తగిలేటట్లు చూస్తాడు
మొక్కగా ఎదుగు తున్నప్పుడు
క్రిమి కీటకాలు పక్షుల బారిన
పడకుండా చర్యలు తీసుకుంటాడు!

మొక్కగా ఎదుగుతున్నపుడు
చక్కగ పెరుగడానికి, జంతువుల
బారిన పడకుండా ఉండాలని
చుట్టూ కంచెను నాటుతాడు
నీరు పోస్తాడు ఎరువులు చల్లుతాడు
ఇన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే తప్పా
విత్తు మొక్క, మొక్క చెట్టు కాదు
వటవృక్షము కాదు!

*నీవు నేర్పిన విద్యయే నీరజాక్షా*
అన్నట్లుగా
పిల్లలు , వారు చేసే తప్పులను
తల్లిదండ్రుల పైకి, సమాజం పైకి
తోయకుండా, సంస్కార వంతంగా
తల్లిదండ్రులు నడుచుకోవాలి
విద్య అంటే మంచి చదువు ఒకటే కాదు
మంచి సంస్కారం, మంచి ప్రవర్తన
సత్సంబంధాలు,సమాజహితం కూడాను!

పిల్లలకు ఆది గురువులు తల్లిదండ్రులు
మొదటి బడి వారి ఇల్లు
ఇల్లు బడే కాదు, అది ఒక వేద పాఠశాల
జ్ఞానబోధశాల, ఒక పార్లమెంటు
తల్లిదండ్రులు గురువులేనా? కాదు
పిల్లలకు జ్ఞాన బోధ జేయు ఋషులు
మహర్షులు, దేవుళ్ళు!

పిల్లలను ఎంత క్రమశిక్షణతో పెంచితే
అంత గొప్పగా రాణిస్తారు
క్రమశిక్షణ అంటే నాలుగు గోడల మధ్య
బంధించడం కాదు
కొట్టడం తిట్టడం  అంతకంటే కాదు!

*ఆవు చేనులో మేస్తే దూడ*
*గట్టున మేస్తుందా* అన్నట్లు
ముందుగా తల్లి దండ్రులు
మంచి క్రమ శిక్షణ, మంచి ప్రవర్తనతో
ఉంటూ పిల్లలకు ఆదర్శంగా నిలువాలి!

పిల్లలు ఆలోచనలు గమనించాలి
వాటికి అనుగుణంగా చేయూతనివ్వాలి
వారి స్నేహాలను గమనించాలి
మంచి చెడులను తెలియజేయాలి
చదువుతో పాటు ఆటలు పాటలలో
స్వేచ్ఛ నివ్వాలి!

బంధుత్వాలు మానవసంబంధాలను
తెలియజేయాలి
పిల్లలకు మంచి అలవాట్లను అలవర్చాలి
చక్కని పాఠశాలలలో చదివించాలి
ఒక స్థాయి చదువు పూర్తయిన పిదప
వారి ఆలోచనలకు,అభిరుచులకు తగిన
విద్యాబోధన జరిగేటట్లు జాగ్రత్త వహించాలి
డాక్టరే కావాలి, ఇంజినీరే కావాలని
పిల్లలపై వత్తిడి తీసుకని రాకూడదు
తల్లిదండ్రుల ఇష్టాలను,
బంధువుల ఇష్టాలను పిల్లలపై
రుద్దకూడదు 

తల్లి తండ్రులే ఆది గురువులు

అంశం: నీవు నేర్పిన విద్యయే

శీర్షిక: *తల్లి దండ్రులే ఆది గురువులు*

*యధా రాజా తధా ప్రజా*
రాజు నీతి మంతుడైతే మంత్రులు
పాలకులు, ప్రజలు నీతిమంతులై ఉంటారు
రాజు అవినీతి పరుడైతే మంత్రులు
పాలకులు, ప్రజలు అవినీతి పరులవుతారు
ఇది జగమెరిగిన నగ్న సత్యం!

*నీవు నేర్పిన విద్యయే నీరజాక్షా*
అనే నానుడి కూడా అలా ఏర్పడినదే
నాన్న చాటుగా సిగరెట్లు త్రాగినా,
ఆల్కహాల్ త్రాగినా
అమ్మ, నాన్నకు తెలియకుండా
జేబులో నుండి డబ్బు తీసి దాచుకున్నా
అక్క అమ్మ నాన్నకు తెలియకుండా
చరవాణిలో నీలి వీడియోలు చూసినా
అమ్మా నాన్న ఎవరైనా మార్కెట్లో
వస్తువులను దొంగిలించినా
లేదా పిల్లలు దొంగిలిస్తుంటే ప్రోత్సహించినా
నాయకులు అవినీతికి పాల్పడుతుంటే
చట్టాలు నిమ్మకు నీరెత్తినట్లుగా ఉన్నా
ఆ ప్రభావం పిల్లలపై, యువతపై,
సమాజంపై తప్పక పడుతుంది!

కలియుగంలో అవినీతి , పాపాలు
మోసాలు నాలుగు పాదాలు
నడవడానికి ముఖ్యకారణం
పూర్వ కాలం నుండి ఒకరినుంచి
మరొకరికి "నీవు నేర్పిన విద్యయే నీరజాక్షా"
అనే సామెత అద్దం పడుతుంది

పిల్లలకు *ఆది గురువులు తల్లిదండ్రులు*
మొదటి బడి వారి ఇల్లు
ఇల్లు బడే కాదు, అది ఒక వేద పాఠశాల
జ్ఞానబోధశాల, ఒక పార్లమెంటు
తల్లిదండ్రులు గురువులు మాత్రమేనా? కాదు
పిల్లలకు జ్ఞాన బోధ జేయు ఋషులు
మహర్షులు, దేవుళ్ళు వీరే!

పిల్లలను ఎంత క్రమశిక్షణతో పెంచితే
అంత గొప్పగా రాణిస్తారు
క్రమశిక్షణ అంటే నాలుగు గోడల మధ్య
బంధించడం కాదు
కొట్టడం తిట్టడం  అంతకంటే కాదు!

*ఆవు చేనులో మేస్తే దూడ*
*గట్టున మేస్తుందా* అన్నట్లు
ముందుగా తల్లి దండ్రులు
మంచి క్రమ శిక్షణ, మంచి ప్రవర్తనతో
ఉంటూ పిల్లలకు ఆదర్శంగా నిలువాలి
పిల్లలు తల్లిదండ్రులను ప్రతిక్షణం
అనుకరిస్తారు , అనుసరిస్తారు!

పిల్లలు ఆలోచనలు గమనించాలి
వాటికి అనుగుణంగా చేయూతనివ్వాలి
వారి స్నేహాలను గమనించాలి
మంచి చెడులను తెలియజేయాలి
చదువుతో పాటు ఆటలు పాటలలో
స్వేచ్ఛ నివ్వాలి!

బంధుత్వాలు మానవసంబంధాలను
తెలియజేయాలి
పిల్లలకు మంచి అలవాట్లను అలవర్చాలి
చక్కని పాఠశాలలలో చదివించాలి
ఒక స్థాయి చదువు పూర్తయిన పిదప
వారి ఆలోచనలకు,అభిరుచులకు తగిన
విద్యాబోధన జరిగేటట్లు జాగ్రత్త వహించాలి
డాక్టరే కావాలి, ఇంజినీరే కావాలని
పిల్లలపై వత్తిడి తీసుకని రాకూడదు
తల్లిదండ్రుల ఇష్టాలను,బంధువుల ఇష్టాలను
పిల్లలపై రుద్దకూడదు

నేటి బాలలే రేపటి పౌరులు
వారే నవసమాజ నిర్మాణానికి పునాదులు

సంక్రాంతి సంబరాలు

అంశం: కలం గళం- సంక్రాంతి గేయాలు

శీర్షిక: *సంక్రాంతి సంబరాలు*

పల్లవి:
ఆమె:
ఆకాశంలో రంగు రంగుల పతంగులతో..
అవనిలో పచ్చ పచ్చని పంటలతో..
పట్టు పీతాంబరంలా మంచు తెరలతో..
శోభ నిస్తుంది సంక్రాంతి... "ఆకాశంలో"
అతడు:
పాడి పంటలతో పశుపక్ష్యాదులతో
సకల సంపదలతో పచ్చిక బయళ్ళతో
పిల్లల పెద్దల కోలాహలంతో
పరవసించి పోతుంది సంక్రాంతి .. "ఆకాశంలో"
చరణం: 01
డూ డూ బసవన్న వచ్చాడు
కుంకుమ బొట్లు నుదుట ధరించి
ఆడుతూ పాడుతూ గంతులు వేస్తూ... "2" "డూడూ"
అతడు:
కాళ్ళ గజ్జెలను ఆడిస్తూ...
అమ్మకు అయ్యకు దండం పెడుతూ
యేడాది కోసారి సంక్రాంతి పండుగకు
ఆడుతూ పాడుతూ గంతులు వేస్తూ ... "2" "డూడూ"

చరణం: 02
ఆమె:
తుపాకి రాముడు గొప్పలు చెబుతూ ..
వంద తుపాకులున్నాయంటూ...
వజ్ర వైడూర్యాలున్నాయంటూ...
అమెరికా ప్రెసిడెంట్ నంటూ...    "తుపాకి"
అతడు:
నాకేమి తక్కువంటూ....
వెయ్యి పుట్లు పండించానంటూ..
దేశంలోని జనులందరికీ....
ఒక్క మెతుకుతో కడుపు నింపుతాననీ "తుపాకి"

చరణం:03
ఆమె:
కొత్త అళ్ళుళ్ళు బంధు మిత్రులు రాగా....
నూతన వస్త్రాలు ధరించి..
కొత్త ధాన్యంతో పిండి వంటలు
కనుల విందుగా సంక్రాంతి పండుగ.. "ఆకాశంలో"
అతడు:
కోడి పందాలు జోరుగా సాగే
కోలాహలంగా రోజంతా...
సంక్రాంతి పండుగ సంబరాలు
మెండుగ జరిగే  ఉత్సాహంగా... "ఆకాశంలో"

ఆర్టిఫీషియల్ ఇంటిలీజెన్స్

అంశం: *శ్రమ జీవుల గళం*

శీర్షిక: *ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటిలీజెన్స్*

స్వాతంత్ర్యం వచ్చినా
చట్టాలు ఏర్పడినా
సాహిత్యం విస్తరించినా
విప్లవ గీతాలు పాడినా
*ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే*
శ్రామికుల జీవితాలు అంగడే!

పందొమ్మిది వందల తొంబై ఒకటిలో
గ్లోబలైజేషన్, లిబరలైజేషన్
ప్రయివేటైజేషన్ ఏర్పడ్డాక
ప్రపంచమొక కుగ్రామంగా మారింది
టెక్నాలజీ విస్తరించింది
పదిమంది శ్రామికులు చేసే పనిని
ఒక మెషీన్ పూర్తి చేస్తుంది
కార్మిక చట్టాలను తుంగలో
తొక్కేశారు
ఇక ఇప్పుడు *ఆర్టిఫీషియల్ ఇంటిలీజెన్స్*
వచ్చింది
కార్మికులు ఇప్పుడు  ముప్పేట దాడి
ఎదొర్కొంటున్నారు
రాజకీయ నాయకుల మోసాలు
దళారీ దారుల దోపిడి
చట్టాలు ధనికులకే చుట్టాలవడం
కార్మికుల పక్షాన పోరాడే నేతలు
లేక పోవడం
కార్మికులలో ఐక్యత లేకపోవడం
రాజకీయ నాయకులకు బానిసలుగా
మారడం
ఉచితాలకు చకోర పక్షుల్లా ఎదిరి చూడటం
ఇలా ఎన్నైనా చెప్పుకోవచ్చు
వీటన్నిటికీ చరమగీతం పాడాలంటే
ఒకే ఒక మార్గం ఉంది, అదేమంటే,
*ప్రతి ఐదేళ్లకు ఒకసారి దేశంలో*
*రాష్ట్రపతి పాలన* విధించాలి
అప్పుడే నాయకులలో , అవినీతి
వ్యాపారులలో, బ్యూరోక్రాట్స్ లలో
భయం అనేది ఏర్పడుతుంది

పంటలు పండించే రైతులు
వ్యవసాయ సాగులో పని చేసే కూలీలు
పరిశ్రమలలో పని చేసే కార్మికులు
భవన నిర్మాణాలలో పనిచేసే కార్మికులు
మైనింగ్ లలో పని చేసే కార్మికులు
ప్రభుత్వ కార్యాలయాలలో
ప్రయివేటు కంపెనీలలో పనిచేసే ఉద్యోగులు
కర్మాగారాలలో, కారాగాలలో పనిచేసేవారు
పాఠశాల, కళాశాలలో పనిచేసే ఉద్యోగులు
దేశాన్ని రక్షించే జవానులు అందరూ శ్రామికులే

ఎవరి వృత్తి వారిది,అందరూ దేశానికి
ఉత్పాదకత శక్తులే
ఎవరి వ్యధలు వారివే, ఎవరి బాధలు వారివే
ఎవరి కష్ట నష్టాలు వారివే
ఎవరినీ తక్కువ చేయడం గానీ
ఎవరినీ తక్కువ చేయడం గానీ సరికాదు

శ్రామికులు కలిసి కట్టుగా , ఐక్యంగా ఉండి
వారి వారి హక్కులను సాధించుకోడానికి
గళం ఎత్తాలి.
లేదంటే ఎన్ని ఏండ్లు గడిచినా శ్రామికుల
బ్రతుకులు, ఆర్ధిక స్థితి గతులు
*ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే*  అన్నట్లుగా
ఉంటుంది

వెలిగి పోతుంది నా దేశం

అంశం: *గణతంత్ర ధగధగలు*

శీర్షిక: *వెలిగి పోతుంది నా దేశం*

*వెలిగి పోతూంది నా దేశం*
ప్రపంచం నలుమూలలా
ప్రకాశిస్తుంది సూర్య కాంతిలా
విశ్వ మానవాళికి అందిస్తుంది
శాంతి పవనాలను శశి వెన్నెలలా!

డాక్టర్ అంబేద్కర్ రచించిన
రాజ్యాంగ స్ఫూర్తితో
భారత గణతంత్ర ధగధగలు
మెరిసి పోతున్నాయి
వాడవాడలా గ్రామగ్రామాన
భారత దేశ మంతటనూ!

ఆర్టికల్ 370 రద్దు , తలాక్ తలాక్ రద్దు
బాబ్రిమసీద్ సమస్య పరిష్కారం
రామ మందిరం నిర్మాణం,పెద్ద నోట్ల రద్దు
కరోనా అరికట్టడంలో సఫలీకృతం
చంద్రమండలానికీ చంద్రయాన్ -3 ను పంపి
విశ్వ విజేతగా చరిత్రలో నిలిచి
ఆగష్టు,23 ను *అంతరిక్ష దినోత్సవం* గా
ప్రకటించి
భారత గణతంత్ర ధగధగలు
మెరిసి పోతున్నాయి దేశమంతటా!

జనాభా అదుపులో ఎంతో పురోగతి
జి.ఎస్టీ వృద్ధిలో, జి.డి.పి వృద్ధిలో
స్వయంసమృద్ధిలో, సాంకేతికాభివృద్ధిలో
దేశ రక్షణలో, శాంతి స్థాపనలో
అభివృద్ధి సాధించింది దేశం
నేడు గణతంత్ర ధగధగలు
దేశ నలుమూలలా విస్తరించాయి!

విద్య వైద్య వికాసంలో పురోగతి
జీవన ప్రమాణంలో అభివృద్ధి
శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలలో అభివృద్ధి
వ్యాపార స్వేచ్ఛా విధానంలో అభివృద్ధితో
దేశం వెలిగిపోతోంది సూర్య కిరణాల్లా
గణతంత్ర ధగధగలు తళుకు తళుకు మంటూ
మెరిసి పోతున్నాయి విశ్వవ్యాప్తంగా!

పైలం కొడుకా!

అంశం: *నువ్వు వెళ్ళే దారిలో*

శీర్షిక: *పైలం కొడుకా!*

పైలం కొడుకా!
ఎక్కే కాడ దిగే కాడ
జర పైలం కొడుకా!

పైసలు ఆడ ఈడ పెట్టకు
జాగ్రత్తగ పెట్టుకో బిడ్డా
ఎవరేమిచ్చినా త్రాగకు కొడుకా

పయోముఖ విష కుంబనాలుంటారు
ఎవరితో ఎక్కువగా ఏమి మాట్లాడకు
పెద్ద పెద్ద మాటలు గలిపి మట్టి బుక్కిస్తరు
పైలం కొడుకా!

బట్టలన్నీ బ్యాగులో పెట్టుకన్నవు కదా
నౌకరి కాయితం కూడా పెట్టుకున్నవు కదా
పైసలు కూడా అల్లనే పెట్టుకో
బ్యాగు అక్కడ ఇక్కడ పెట్టకు
కాళ్ళ దగ్గరే పెట్టుకో
మల్ల యాది మరువకు బిడ్డా
ఇప్పుడే గజగజ చలి పెడుతుంది 

షెటరేసుకో
ఇంకా పైసలు కావాలంటే నాయనతో చెప్పి
గా శంకర్ తో పోన్లో పంప మంట
పెద్ద కొలువాయే, అప్పటికప్పుడే
జీతమియ్యరట!

బస్సు దిగినంక, *నువ్వు వెల్లేదారిలో*
ఏమైనా కాయగూరలు, కూరగాయలు
కనబడితే కొనుక్కొనిపో
నువ్వు పోయే సరికి సిమ్మ సీకటి 

పడుతోంది కావచ్చు
జర భద్రం కొడుకా
ఏమి భయపడకు , సరేనా
ఇక నేను ఉంటాను!

అన్నట్లు, చెప్పడం మరిచి పోయిన బిడ్డా
పోంగనే దగ్గర దగ్గర పోను చేయి 
నాయన పొలం పనిలో పడి ఎత్తక పోతే
గా స్వామికి చేయి బిడ్డ
ఇక ఉంటాను మరి
బస్సులోకి డ్రైవర్ మెల్లమెల్లగా ఎక్కుతుండు
ఇక బస్సు కదిలేటట్లు ఉంది
నువ్వు ముక్కుకు మాస్కు పెట్టుకో
మల్లేవో రోగాలు వస్తున్నాయట
చేను కాడ నిన్న అనుకుంటే విన్న
మరిచి పోకు, ఇక నేను ఉంటాను!

నౌకరికి పోతున్నప్పుడు
*నువ్వు వెళ్ళే దారిలో*
బస్సు ఎక్కే కాడ, దిగే కాడ
నువ్వు పని చేసే ఆఫీసులో

నల్ల నాగులుంటాయి

కాటేసే వరకు తెలియదు 
పడుసు పిల్లలు ఉంటరట
ఒయ్యారాలు ఒలక బోస్తరు
ఎర్రగా బుర్రగ ఉన్నవని
తియ్యని మాటలు కలుపుతరు
నీకేమో నోట్లో నాలుక లేదాయే
ఎట్లనో ఏమో
సైగలు చేస్తరు, దగ్గరవుతరు
నీవు పట్టించు కోకు
డ్యూటీ అయిపోగానే
సక్కగా ఇంటికి పో
నువ్వే మంచిగా వండుకొని తినుబిడ్డ
చిన్న చిన్నగా అలవాటు చేసుకో
హోటల్ల తినకు, సున్నం కలుపుతరు
కడుపు నొప్పి లేస్తది
బస్సు కదుల్తాంది ఇక ఉంటాను కొడుకా
ఎట్లుంటవో ఏమో
ఆరానికోసారి ఫోన్చెయ్యి బిడ్డా!

ఇంతకు నువ్వెవరు

అంశం: ఇంతకు నువ్వెవరు?

శీర్షిక: *మనీషిని నేను*

నేవెవరిని?
మనిషినా ? మానునా? మనిషిని పోలిన రోబోనా?

లేదు నేను మనిషినే, నేను ఒక ప్రాణిని
ఈ భూ మండలంలో నేను ఒక సంఘ జీవిని
రవి గాంచని చోటును గాంచు కవిని

మాటలాడ గలను ,చూడ గలను
విన గలను, అర్ధం చేసుకోగలను
విద్య నభ్యసించ గలను, విజయం సాధించ గలను
ప్రకృతి నుండి ఎన్నో నేర్చుకోగలను
జీవితం సార్ధకం చేసుకోగలను
శాస్త్ర సాంకేతిక ,విద్య వైద్య కళా రంగాలలో
వ్యవసాయ రంగాలలో స్వయం సమృద్ధి
సాధించ గల *మనీషిని నేను*

పంటలు పండించే రైతుగా,కష్టించే కార్మికుడిగా
విద్యను బోధించే గురువుగా
వైద్యాన్ని అందించే డాక్టర్ గా
జ్ఞానాన్ని పంచే శాస్త్ర వేత్తగా
పోరాడే యోధుడిగా, దేశాన్ని రక్షించే జవానుగా
బహుముఖ పాత్రలను పోషించు *మనీషిని నేను*

సమాజ హితం కోరు,సమతా భావం చూపగల
సమాజాన్ని,వ్యవస్థల సంస్కరించగల
*మనీషిని నేను*

భారత దేశ పౌరుడిగా ,ఆదర్శ నీయుడిగా
మార్గదర్శిగా శక్తికి తగిన సేవలు అందిస్తూ
భారం కానీ దాన ధర్మాలు చేస్తూ
ఆపదలో నున్నవారికి అభయమిస్తూ
భారత సంస్కృతి సంప్రదాయాలను
మానవ సంబంధాలను కాపాడుతూ
ఆత్మీయంగా పలకరిస్తూ ,అమ్మా నాన్నల
గురువులను, ప్రతి నిత్యం దైవాన్ని పూజించే
*మనీషిని నేను*

కార్తీక మాసం మహాత్యం

అంశం: *సెల్ఫీ కవిత *

శీర్షిక: *కార్తీక మాసం మహాత్యం*


కార్తీక మాసంబు పూజలకును శుభంబు
ఉపవాసాలు చేయుటకు దేదీప్య మాసంబు
శుభప్రద దినములకు మంచి ముహూర్తాలకు
వివాహాలు జరుపించ నూతనపు జంటలకు
తెలుగు సంవత్సరంలో తెలుగు మాసంబులలో
ఎనిమిదవ మాసంబు కార్తీక మాసమిలలో
నిండు పౌర్ణమి రోజున కృత్తిక నక్షత్రమున
చంద్రుడు కృత్తిక కలిసి మొదలగు కార్తీకమున
శివుడు విష్ణువులిరువురికి హిందూ ప్రజలు అందరికి
కార్తీక మహత్యంబు పూజా ఉపవాసములకి
పుణ్య క్షేత్రాలన్నియు పవిత్రపూ నదులన్నియు
కళకళలాడుతుండు గుడులు గోపురాలన్నియు
ఆయురారోగ్యాలకు సుఖ సంతోషంబులకు
ఉత్తమమైన మాసము.
ప్రజలు వృద్ధి చెందుటకు
కార్తీక మాసమందున పూజా ధ్యానమునుండిన
జనులకు గౌరవం పెరుగును
ఇది మన భారతీయ సంస్కృతి
కార్తీక మాసమందు ఉపవాసముండిన
కోటి దీపాలు వెలిగించిన
వేద పండితులతో పూజలాచరించిన
కలుగు సుఖ సౌఖ్యాలు, ఆయురారోగ్యాలు
అష్టైశ్వర్యాలు

స్వాగత గేయాలు - హ్యాపీ న్యూ ఇయర్

అభ్యుదయం

అంశం: *అభ్యుదయం*

శీర్షిక: *ఎవరో వస్తారని*

"ఎవరో వస్తారని ఏదో చేస్తారని
ఎదురు చూసి మోసపోకుమా,
నిజం మరిచి నిదుర పోకుమా"
అని ఒక  సినీ కవి అన్నట్లు

ఎవరో వచ్చి ఏదో చేస్తారని
కాలం వెళ్ళ దీయకు
విలువైనది కాలం,
వెలకట్టలేనిది కాలం
కొందామన్న దొరకనిది,
తిరిగి రానిది కాలం
మీలో యుక్తి ఉన్నది
మీలో అనంతమైన శక్తి ఉన్నది!

ఎవరి అభ్యుదయానికి వారే
ఎవరి ప్రగతికి వారే పాటు పడాలి
మానవీయ విలువలతో జీవించాలి
మమతానురాగాలను  పంచాలి!

ఒక గురజా అప్పారావులా
ఒక వీరేశలింగం పంతులులా
ఒక మధర్ థెరిసా లా
ఒక సావిత్రి పూలే లా
అభ్యుదయ భావాలతో
తోటి వారికి మేలు చేసే
విధంగా జీవించాలి!

మారు మూల గ్రామాన జన్మించిన
డాక్టర్ అబ్దుల్ కలాం గారు
వేప గింజలు, పాల ప్యాకెట్లు అమ్మి
గొప్ప శాస్త్రవేత్త అయ్యాడు
దేశ రాష్ట్రపతిగా సేవలందించాడు
భారత రత్న పొందాడు
భారత దేశాన్ని  ఉన్నత స్థితిలో నిలిపాడు!

భగవంతుడు అందరికీ
సమానంగానే అవయవాలు,
ఆరోగ్యం, ఆలోచనలు ఇచ్చాడు
ప్రకృతిని ఇచ్చాడు
పంచభూతాలను ఇచ్చాడు!

శ్రమించే శక్తి ఉన్నవారు
చదువుకున్న విద్యావంతులు
చకోర పక్షుల్లా రోజంతా
ఇరువది నాలుగు గంటలు
ప్రభుత్వ పధకాల కొరకు
పేపర్లలో, యూట్యూబ్ లలో
ఉచితాల కొరకు ఎదురు చూస్తూ
విలువైన సమయాన్ని
వృధా చేసుకోకూడదు
మీ మీ ఆలోచనలకు
ప్రత్యామ్నాయ వనరుల కొరకు
పరుగులు తీయించాలి!

వ్యక్తిత్వాన్ని వదులుకుంటూ
ఆత్మాభిమానం చంపుకుంటూ
బానిసలుగా బ్రతుకడం సరికాదు
ఆత్మాభిమానానికి మించిన
ఆభరణం లేదు ఈ జగత్తులో
జీవితం విలువైనది!

బ్రతికిన పది కాలాలైనా
బానిసలుగా కాకుండా
సోమరితనంలా కాకుండా
నందిలా నాలుగు కాలాలు
గౌరవంగా బ్రతకినా ఎంతో మేలు!

సూర్యభానుడిలా స్వయం ప్రకాశంతో
స్వశక్తితో సాధిస్తూ జీవించాలి
అభ్యుదయ భావాలతో
కులమత భేదాలు లేకుండా
ప్రాంతీయ విభేదాలు లేకుండా
నిస్వార్థంగా, నిజాయితీగా
పరుల మేలును కోరుతూ
ఆదర్శంగా చరిత్రలో
స్థిర స్థాయిగా నిలిచి పోవాలి !

హామి: ఇది నా స్వీయ రచన దేనికి అనువాదం అనుకరణ కాదు 

జీవనోపాధి గుడారాలు

అంశం: *శ్రామిక డేరాలు*

శీర్షిక: *జీవనోపాధి గుడారాలు*

*పొట్ట కూటి కోసం పుట్టెడు మార్గాలు*
అన్నట్లు

ఉన్న చోట
బ్రతుకు దెరువు లేక
తిండి లేనిదే బ్రతక లేక
భార్యా బిడ్డల ఆర్తి దీర్చ
సద్దీమూట ‌సర్ధుకుని
పొట్ట చేత పట్టుకుని
ప్రక్క జిల్లాల నుండో
పొరుగు రాష్ట్రాల నుండో
నేపాల్ దేశాల నుండో!

నెత్తిపై మూటలు
కాళ్ళ క్రింద మంటలు
భార్యా పిల్లలతో తంటాలు
కొండలు కోణలు దాటి
మండు టెండలలో
ఎండిన కడుపులతో
బ్రతుకు దెరువున్న చోటికి
జీవనోపాధి కొరకు
వెతుకు తుంటారు!

గ్రామ శివార్లలో
పట్టణ రహదార్లలో
గుడారాలు కట్టుకుని
డేరాలు వేసుకుని
జీవనం సాగిస్తారు
అదే వారి నివాసం
అదే వారి ప్యాలేస్!

కొలిమి పనులలో
స్వెటర్ల అమ్మకాలలో
పింగాణీ వస్తువులు
గ్లాసు వస్తువులు
ప్లాస్టిక్ వస్తువులు
పిల్లల ఆట వస్తువులు
అమ్మడంలో
అలసట ఎరుగరు!

ఎండనక వాననక
చలి అనక చప్పుడనక
రేయనక పగలనక
చిన్న పెద్దా తేడాలనక
స్త్రీలనక పురుషులనక
పిల్లలనక ముదుసలినక
సమైక్యంగా శ్రమిస్తారు
కష్టాన్ని నమ్ముకుని!

ఏ అర్ధ రాత్రి వేళలోనో
మామూళ్ళకు వచ్చే
పోలీసులను చూసి
క్షణ క్షణం భయంభయంగా
కక్కలేక మ్రింగలేక అన్నట్లు
కాలం గడుపుతారు!

కష్టాలు వచ్చినా
నష్టాలు వచ్చినా భరిస్తూ
వచ్చిన దాంతోనే తృప్తి పడుతూ
ఒక చోట నుండి మరోచోటికి
పలస జీవులు
డేరాలను విప్పుకుంటూ
దేహాలపై కప్పుకుంటూ
పంచభూతాలను నమ్ముకుని
జీవన ప్రయాణం సాగిస్తారు!

కలిసి ఉంటే కలదు సుఖమనీ
బ్రతకడానికి ఈ ప్రపంచం ఎంతో విశాలమనీ
మనసుంటే జీవన మార్గముంటుందనీ
ఆత్మాభిమానంతో బ్రతకడంలో తృప్తి లభిస్తుదని
గొప్ప సందేశాన్నిస్తూ జీవితం సాగిస్తారు!