Friday, February 28, 2025

దరిద్దామా...ధైర్యపు చొక్కాను

అంశం: దరిద్దామా...ధైర్యపు చొక్కాను


శీర్షిక: గుండె ధైర్యంతో తరిమి కొడుదాం

ప్రజల నమ్మించే మోసగాండ్ల
ఉచితాలని ఊదరబెడుతూ
హామీలిస్తూ అమలు చేయని
ఆరితేరిన ఖద్దరు దారుల
ధరణి నుండి తరిమి వేయ!

భూకబ్జాలు చేసే భూబకాసురుల
స్కాములు చేసే దుష్టబుద్దుల
వృద్దులైనా ఎన్నికల్లో వ్రేళ్ళాడే నేతల
ప్రజలను పేదలుగ మార్చి
ఓటుకు నోటిచ్చి అధికారపీఠమెక్కి
ఓటర్లనే తప్పుబట్టే కీచకుల
అవనిలోనే అదిమిపెట్ట!

కండ కావురముతో
కవ్వించే శత్రు సైనికులను
మాతృదేశంపై కాలు దువ్వే కుతంత్రుల
కుట్రలు పన్నే విదేశీ శక్తుల
కూకటి వేళ్ళతో పెరికి వేయ
దరిద్దాం...ధైర్యపు చొక్కాను
గుండె ధైర్యంతో తరిమి కొడుదాం
దేశ ఔన్నత్యాన్ని నిలుపుదాం
రేపటి తరానికి ఆదర్శంగా నిలుద్దాం!

మోసం శ్వాస లాంటిది

అంశం: చిత్ర కవిత


శీర్శిక: *మోసం శ్వాస లాంటిది*

మోసం శ్వాస లాంటిది
శ్వాస ఉన్నంత కాలం మోసం ఉంటుంది
ఇదేదో నిన్ననే పుట్టిందనుకుంటే
పప్పులో కాలేసినట్టే!

కృత యుగంలో
మోసాలు ఒక పాదం ఉంటే
త్రేతాయుగంలో రెండు పాదాలు
ద్వాపరయుగంలో మూడు పాదాలు
నేటి కలియుగంలో మోసాలు
నాలుగు పాదాలు నడుస్తున్నాయి!

మునిగే వాండ్లున్నంత కాలం
ముంచే వాండ్లు ఉంటారు
మోసపోయే వాళ్ళున్నంత కాలం
మోసం చేసే వారు ఉంటారు
ఆశలు కోరికలు పెంచుకునేవారున్నంత కాలం
స్కాములు చేసేవారు పెరుగుతూనే ఉంటారు!

ఎవరో కొందరు ఒక వర్గానికి చెందిన వారే
మోసగాళ్ళు అనుకోవడం పొరపాటు
అడుగడుగునా ఉంటారు అవకాశవాదులు
గుంట నక్కలా ఎదురు చూస్తుంటారు!

ఓటుకు నోటంటూ , ఉచితాలని హామీలిస్తూ
భూకబ్జాలు చేసే రాజకీయ నాయకులు
ఉచిత ఆరోగ్య సేవలంటూ
కిడ్నీ లివర్లు మాయం చేసే హాస్పిటల్స్
ఉచిత అంగవైకల్య పరికరాలంటూ
కాళ్ళనే ఎత్తుకెళ్ళే చండాలులు
ఉచిత లోన్ అంటూ, ఉచిత గేమ్స్ అంటూ
రమ్మీ అంటూ, బిట్ కాయిన్స్ అంటూ
బ్యాంకు అకౌంట్లను ఖాలీ చేసేవారెందరో
ఎవరికి వారే జాగ్రత్తలు పాటిస్తూ
స్థిత ప్రజ్ఞతతో జీవించడం అలవర్చుకోవాలి
కోరికలు అత్యాశలు తగ్గించుకోవాలి
బావి తరాలకు ఆదర్శంగా నిలువాలి!

స్వర్గధామం

అంశం: పదాల కవిత


శీర్షిక: *స్వర్గ ధామం*

మనసులు కలిసిన రోజున
రెండు నిండు హృదయాలు
విరిసిన సిరి మల్లెలులా
గుభాలించు పరిమళాలు!

గలగల జారే జలపాతంలా
మమతల జడీవాన కురియ
కలయో నిజమో నన్నట్లు
ఊహల పల్లకిలో తేలియాడు!

మనసులోని మధుర భావాలు
పంచుకునను సరిపోతుందా
నిండు జీవితమైనను ననియు
ఆశ్చర్యం కలుగక మానదు!

నలుగురికి మేలు చేకూరుస్తూ
ఆనందంగా కాలం గడుపుతూ
మానవత్వ విలువలు పెంచుకుంటే
ఆ జీవితమే స్వర్గ ధామం!

పండిన పసిడి హృదయాలకు
మెండుగ మమతలు తోడైతే
అండగ నిండుగ జీవిత కాలాన
దండిగ కురియు మానవత్వ కుసుమాలు!

Thursday, February 27, 2025

ఊహలు గుసగుస లాడితే

అంశం: ఊహలు గుసగుస లాడితే


శీర్షిక:*స్వప్న సుందరి*

అదో స్వప్న సుందరి
కంటికి కనబడనిది
చేతికి తగలనిది
ఊహాకు అందనిది!

హాయి నిస్తుంది
అలసట తీరుస్తుంది
స్వాంతన నిస్తుంది
బాధను తగ్గిస్తుంది
భారం తగ్గిస్తుంది
ఆలోచనలు రేకెత్తుస్తుంది!

రోజూ మనతోనే ఉంటుంది
అదను కోసం వేచి చూస్తుంది
మగతలో మైమరిపిస్తుంది
కాదు పొమ్మంటే ఊరుకోదు
ఆద మరిచి పడుకుంటే
ఆకాశంలో విహరించు!

తెల్లని మెరుపు తీగను
వదులదు
పది నిమిషాలు
అలా అలా వెళ్ళి వచ్చు
ఊసులెన్నో మోసుకొచ్చు!

జోకొడుతుండు
బుజ్జగిస్తుండు
మేల్కొలుపుతుండు
పడుకోబెడుతుండు
మరల ఎగిరిపోతుండు!

ఎన్ని మార్లో
ఒక లెక్క లేదు
అన్ని రాత్రులు అంతే
పూదోటలో త్రిప్పు
ప్రేమికులను కల్పించు
సంతోషాలను పంచు
దుఃఖాలను రుచిజూపు!

నరకాన్ని చూపించు
స్వర్గాన్ని చూపించు
జరిగింది చెబుతుండు
జరుగబోయేది దర్శనమిచ్చు
సూచనలు చేయు
హెచ్చరికలు చేయు!

అశ్వమేధం ఎక్కించిందా
ఏనుగులు , పూలతోటలు
దర్శనమిచ్చాయా
నీకు దగ్గరలో
శుభం జరుగనున్నట్లే
సింహాన్ని చూపించిందా
నీకేదో ముంచుకొస్తున్నట్లే
దున్నపోతు ఎక్కించిందా
నీకు ఆరునెలల లోపల
ఏదో అపాయం ఉన్నట్లే!

నిదుర
వెలకట్టలేనిది
అంగడిలో లభ్యమవనిది
కొందామన్నా  దొరకనిది
నిదుర ఎంత మధురం!

   

కవితార్చన

అంశం: కవితార్చన


శీర్షిక:  *ఓ నా ప్రియ సఖీ*

నిన్ను నేను మరువ లేక నీ కోసమే తపిస్తున్న పరితపిస్తున్నా ఓ నా  ప్రియ సఖీ!

ఉషోదయాన లేచి, శీతల నదిలో స్నానం చేసి,
దవళ వస్త్రములేసుకుని మధుర సంపెగలు చేతపట్టుకొని!

మల్లెపూల మకరందాలను , పుప్పొడి రేణువుల ఆస్వాదించ విరహంతో  సీతాకోక చిలుకలా తూగుతున్నానే నా చెలీ!

నా స్నేహితులు నన్ను గేలి చేస్తున్నారు
కరుణించు ప్రియ సఖీ!

నా మీద కోపమా తాపమా పరిహాసమా !
పరిహాసమా! నన్ను ఆట పట్టిస్తున్నావా!

అవునులే, కృష్ణుడంటే నీకు అలుసు కదా!
సరేలే,  నీకు గాక ఇంకెవరికి ఉంటుందిలే!

అయినా నేను నీ వెంట నీవు నా వెంట
పడుతూనే ఉంటాం, చిలుకా గోరింకల్లా
దేనికైనా కాలం కలిసి రావాలి, ఆ కాలంలో మనం
తేలియాడాలి.
అంతేగా, నేనంటే ఇంతేలే, అంతేలే.

పరిహాసం చేయకు రాధా! సంపెంగలు బెంగ పెట్టుకున్నాయి, అలిగి ముడుచుకు పోతున్నాయి

నిన్ను నేను మరువ లేక నీ కోసమే తపిస్తున్న
పరితపిస్తున్నా రాధా! నా వేదా! మైమరిపించే నా ప్రియ సఖీ!

సమీరాలతో నైనా సమాధానం పంపు జాగు చేయకు , వేచి చూస్తున్నా చకోర పక్షిలా నా చెలియా!

      

Wednesday, February 26, 2025

భోలా శంకరుడు

అంశం:మహా శివరాత్రి


శీర్షిక: *భోలా శంకరుడు*

సప్త చక్రాలలో ఏడవది *సహస్రార చక్రం*
తలపైన కొలువుండు నెవరికైన
*సహస్రార చక్రం* బీజాక్షరమే
*ఓం*
*ఓం* అనునది భోలాశంకరుడికి పంచ ప్రాణం

ప్రతి నిత్యం *ఓం*
అను బీజాక్షరమును
నూటా ఎనిమిది మార్లు
జపించిన జీవితం ధన్యమగును

భోలా  శంకరుడు
త్రిగుణాత్ముడు త్రిశూలాధారి
విభూతి ధారణుడు విశ్వ లయ కారకుడు
సర్పమును కంఠాభరణముగ ధరించినవాడు
శిరస్సుపై గంగా పార్వతిని నిలిపిన వాడు
విషాన్ని కంఠంలో బిగపట్టిన గరళకంఠుడు
పులి చర్మాన్ని వస్త్రంగా ధరించిన వాడు
నంది వాహనుడు
పార్వతీ మాతను సగం భాగం నిలుపుకున్న
అర్ధ నారీశ్వరురుడు
అల్ప సంతోషి
త్రికోణ పత్రాలైన బిల్వ పత్రాలతో పూజిస్తే
సంతోషంతో ఆనందతాండవం చేస్తాడు

*జన్మకో శివరాత్రి* అంటారు
ప్రతి యేటా మాఘ మాసం కృష్ణ పక్షం
చతుర్ధశి రోజు వచ్చే పవిత్రమైన
శివరాత్రి యే. *మహా శివరాత్రి*

*మహా శివరాత్రి* రోజున భక్తితో నిష్టతో
ఇష్టంగా ఉపవాస దీక్ష చేసిన
నిశి అంతా జాగారం చేస్తూ
*ఓం నమఃశివాయ* అను బీజాక్షరములను
జపించిన చాలు జీవితం ధన్యమౌ
కోరిన కోరికలు తీర్చు
బోలా శంకరుడు

బ్రహ్మ విష్ణు మహేశ్వరుడులో
మూడవ వాడు మహేశ్వరుడు 
సృష్టి స్థితి లయకారులలో
లయ కారకుడు

జయహో రామానుజా

ల్లవి:

జయహో........ రామానుజా !
జయ జయహో..... రామానుజా!  "2"

రామానుజా ! శ్రీ రామానుజా!     "2"
సమతా మూర్తివి నీవయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవేనయా!    "2" "రామాను"

చరణం:1
కాంతిమత తనయ , కేశవ పుత్ర   "2"
కోటొక్కనోముల ఫలముగ నీవు
భూతపురిల జన్మించి , భువిన వెలసిన
సమతా మూర్తివి నీవయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవేనయా!           "రామాను"

చరణం:2
కుల మత భేదం లేదని, పేదా ధనిక వలదని
దేవుడి ముందు అందరు భక్తులేనని
నిమ్న జాతులకు సేవలందించిన
సమతా మూర్తివి నీవయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవేనయా!            "రామాను"

చరణం:3
గురువు నేర్పిన తిరుమంత్రాన్ని
తనకు మాత్రమే వలదని
గురువునే ధిక్కరించి , నరకమైనా పోదునని
గుడి గోపురమెక్కి , జనులకు చాటిన
సమతా మూర్తివి నీ వయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవే నయా!           "రామాను"

చరణం:4
ద్వైతం అద్వైతం కన్నను
విశిష్టాద్వైతమే మెరుగని
వైష్ణవాన్ని ప్రచారం గావించిన
విశ్వగురువుగా ముచ్చెంతల వెలసిన
సమతా మూర్తివి నీ వయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవే నయా!           "రామాను"

చరణం:5
వేదాంత సారం , వేదాంత దీపిక
వేదాంత సంగ్రహం , శ్రీరంగ గద్యం
భ్రహ్మ సూత్రాల శ్రీ భాష్యం
మరెన్నో అందించిన  భాష్యకారుడవు
సమతా మూర్తివి నీవయ్యా
సమతా స్పూర్తివి నీవేనయా!            "రామాను"

Tuesday, February 25, 2025

సరోజినీ నాయుడు

అంశం: సరోజినీ నాయుడు


శీర్శిక: *నైటింగేల్ ఆఫ్ ఇండియా*

తెలుగు నేలపై విరిసిన సిరిమల్లె
తెలుగునేల తెలంగాణ ముద్దుబిడ్డ
భవ్య భారతీయ  *గాన కోకిల*
అఘోరనాధ్ వరద సుందరి మానస పుత్రిక
సరోజినీ నాయుడు ఛటోపాధ్యాయ

పువ్వు పుట్టగానే పరిమళిస్తుందన్న చందాన
మెట్రిక్యులేషన్ పరీక్షలోనే  ప్రతిభ కనబరిచి
ప్రశంసలనందుకున్న మహిమాన్వితురాలు
గొప్ప ధైర్యవంతురాలు, సాహాసవంతురాలు
మహా ప్రతిభావంతురాలు , జ్ఞాని
పట్టు వీడని విక్రమార్కులు సరోజినీ
చిరు ప్రాయంలోనే పదమూడు వందల
పంక్తుల కవిత వ్రాసి కవియిత్రిగా పేరుగాంచే

సరోజినీ మొదటి కవిత్వం "గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్"
దీని ద్వారా  *నైటింగేల్ ఆఫ్ ఇండియా* గా
ఖ్యాతి గడించె, దేశానికి కీర్తిప్రతిష్టలు తెచ్చే
"ది బర్డ్ ఆఫ్ టైం", "ది బ్రోకెన్ వింగ్"  వంటి
మరెన్నో గ్రంధాలను వెలువరించిఘనతకెక్కె

తన పందొమ్మిది యేళ్ళ వయసులోనే
తెలుగింటి గోవింద రాజులు నాయుడి గారిని
కులాంతర వివాహం చేసుకుని
నాడు ఎందరికో ఆదర్శంగానిలిచిన ధీర వనిత

ఉప్పు సత్యాగ్రహంలో పాల్గొని గాంధీజీ మెప్పు
పొందిన స్వాతంత్ర్య సమరయోధురాలు
బ్రిటిష్ పాలకులను గడగడ లాడించిన
వీర వనిత సరోజినీ నాయుడు ఛటోపాధ్యాయ

విదేశాల్లో విద్యాభ్యాసం చేసినా
మాతృదేశంపై మమకారంతో
దేశానికి తిరిగి వచ్చి స్వాతంత్ర్య సమరంలో
విస్త్రుతంగా పాల్గొన్న దేశభక్తురాలు సరోజినీ

సరోజినీ దేవి గొప్ప కవి, రచయిత, గ్రంధకర్త
వక్త, సంఘ సంస్కర్త, సేవాపరురాలు
దయార్ధ హృదయురాలు, దానకర్ణులు,
తెలుగింటి ఆడపడుచు,
భారత దేశ ఆశ జ్యోతి, ఆదర్శమూర్తి!



Monday, February 24, 2025

మెహర్ బాబా

అంశం: అవతార్ మెహర్ బాబా



శీర్శిక: మెహర్ బాబా ఒక తాత్విక వేత్త

ఆధ్యాత్మిక గురువు
సహజనులకు సద్గురువు
జగానికి జగద్గురువు
విశ్వానికి విశ్వ గురువు
అతడే లోకాన మహా గురువు!


మెహర్ బాబా ఒక తాత్విక వేత్త
మంచి మనసున్న మనసిక వేత్త
లోకజ్ఞానం నెరిగిన మహా జ్ఞాని
జనులకు జ్ఞానాన్ని బోధించిన విజ్ఞాని!

రోగులకు కుష్టు రోగులకు సేవలందించాడు
ఆర్ధిక సామాజిక మానసిక సమస్యలకు
సాక్షాత్తు దైవంగా స్వాంతన కల్పించాడు
దేవుడు ఒకడే అని నమ్మిన ఆత్మ జ్ఞాని!

కొంత కాలం అక్కడక్కడా ఊరూరా
ప్రసంగాలు చేస్తూ గురుబోధ చేస్తూ
మహిమలు చూపెడుతూ భక్తులకు చేరువయ్యాడు
వృద్ధాప్య దశలో మౌనమునిగా మారి
లిపి లేని భాషతో ఆరాధ్యుడయ్యాడు
ఇప్పటికీ మహారాష్ట్రలో ప్రజలు కొలుస్తారు!

ఎక్కడ పుట్టాడని ఎక్కడ పెరిగాడని కాదు
బురుదలో పుట్టిన తామర విష్ణువు
పాదాల చెంతకు చేరినట్లు
భక్తుల గుండెలలో కొలువై ఉన్నాడు మెహర్ బాబా!

జీవన వేదం

అంశం: జీవన వేదం


శీర్షిక: *జీవన విధానం*

*సాగరాన్నైనా ఈదవచ్చు గానీ సంసారాన్నిఈదడం* *కష్టం* 
అనే నానుడి వాడుకలో ఉండనే ఉంది

సంసారమనేది ఒక మహా సముద్రం
సాగించడంలో కనబరుచాలి భద్రం
చూపాలి తప్పని పరిస్థితిలో రౌద్రం
లేదంటే అవుతుంది జీవితం ఛిద్రం!

సంద్రంలో ఉన్నట్లే సుడిగుండాలు
రాళ్ళు రప్పలు, జలచరాలు, అగ్నిపర్వతాలు
ఆటుపోట్లు, ప్రకృతి వైపరీత్యాలు
జీవితంలోనూ ఉంటాయి కష్టాలు నష్టాలు!

బాధలు దుఃఖాలు రోగాలు భోగాలు
చావులు పుట్టుకలు బంధాలు రక్తసంబంధాలు
నిందలు అపనిందలు ఓటమి గెలుపులు
నమ్మకాలు అపనమ్మకాలు మూఢనమ్మకాలు!

కులాలు మతాలు ప్రాంతాలు దేశాలు
స్వదేశీ సంఘర్షణలు విదేశీ యుద్దాలు
రాజకీయాలు ప్రభుత్వ విధానాలు
ప్రకృతి వైపరీత్యాలు ఎన్నో మరెన్నో!

అన్ని సమస్యలతో ప్రతి నిత్యం పోరాడుతూ
పరిస్థితులకు అనుగుణంగా నడుచుకుంటూ
సజావుగా ఔన్నత్యంతో జీవనం సాగించడం
ప్రతి మనిషి విద్యుక్త ధర్మం
అదే మనిషి జీవన విధానం 
పంచభూతాల నడుమ సప్త సముద్రాల మధ్య 
జననం నుండి మరణం వరకు 
మనిషి గడుపు *జీవన విధానమే*  
జీవన వేదం జీవన సారం జీవన యానం!

         

Saturday, February 22, 2025

రెప్ప వాలని క్షణాలు

అంశం: రెప్ప వాలని క్షణాలు


శీర్షిక: *రెప్ప వాలని క్షణాలు*

*అడ్డాల నాడు బిడ్డలు కానీ గడ్డాల*
*నాడు కాదు* అన్నట్లు

నవమాసాలు మోసి కని పెంచి
కంటికి రెప్పలా కాపాడి
క్రమశిక్షణతో విద్యాబుద్దులు నేర్పించి ,
కళ్యాణాలు జరిపించాక పిల్లలు
లక్షల లక్షలకు సంపాదిస్తూ
కనుల ముందే తిరుగుతూ...
వారు భార్యాభర్తలు పిల్లలతో
ఆడుతూ పాడుతూ కేరింతలు కొడుతూ
మాతృమూర్తులను చూస్తూ,
పలుకరించకుండా, వారింట్లోని పప్పికిచ్చిన
గౌరవం కూడా ఇవ్వకుండా,జీవితం గడుపుతుంటే
పెంపకంలో ఎక్కడ లోపం జరిగిందా అని
ఆశ్చర్యమేసి , హౄదయం బండబారి
నిశ్చేష్టమైన క్షణాలు

ప్రతి రైతుకు మూడు ఎకరాల భూమిని
ఇస్తానని ఇవ్వకుండా,సర్కారు మాట తప్పినపుడు
నిరుద్యోగులకు ఉద్యోగాలిస్తానన్నది
ఒట్టి మాటలే అని తేలినపుడు...

ఎన్నికలపుడు పేదలకు ఇండ్లు ఇస్తానని
ఇవ్వక నాన్చినపుడు...
పెన్షన్లు పెంచుతామని, పెంచకుండా
మల్లీ ఎన్నికలు వచ్చే వరకు
వాయిదాలపై వాయాదాలు వేస్తుండటంతో
*కండ్లు కాయలు కాయంగా*
చకోర పక్షుల్లా వేచి చూస్తున్న క్షణాలు..

పెద్దలకు వేల కోట్ల ఋణం మాఫీ చేసి
పేదల ఋణాలపై బ్యాంకులు
విరుచుకు పడినపుడు...

*పుండు ఒక చోట ఉంటే మందొక చోట పెట్టినట్లు*
ప్లాస్టిక్ కవర్లు తయారీ, ప్లాస్టిక్ కవర్ల దిగుమతులు
బ్యాన్ చేయకుండా, లైసెన్సులు రద్దు చేయకుండా
కిరాణా షాపులపై, కూరగాయలు అమ్మేవారిపై
చిల్లర వ్యాపారులపై ఫైనులు వేస్తున్నప్పుడు
శిక్షలు విధిస్తున్నపుడు...
కనురెప్పలు నిక్కబొడుచుకుని నిశ్చేష్టులై చూస్తుంటాయి

         

కాలానికి అందని జీవాక్షరాలు

అంశం: కలానికి అందని జీవాక్షరాలు

శీర్షిక: *కలానికి అందని జీవాక్షరాలు ఎన్నో ఎన్నెన్నో*

*రవి కాంచని చోటును కవి గాంచు* అంటారు

కానీ అవి ఉత్తుత్తి మాటలే
అనుభవం లేనట్టి మాటలు
కలానికి అందని జీవాక్షరాలు
ఈ జగతిన ఎన్నో మరెన్నో!

భయం తోనో బెదిరింపు తోనో
చట్టాల నియంత్రణ తోనో
సౌఖ్యం కోసం లౌక్యం తోనో
కాలానికి అందకుడా పోతున్న
జీవాక్షరాలు ఎన్నో మరెన్నో!

దక్షణభారతంలో పన్నులు గుంజుతారు
ఉత్తర భారతంలో కుమ్మరిస్తారు
పెద్దలకు *వేల కోట్ల* అప్పులు మాఫీ చేస్తరు
పేదల *వేల*  అప్పులకు పీక్కుతింటరు!

చట్టాల లొసుగులు పెద్దలను
తప్పించ ముసుగులవుతాయి
చట్టాల ముసుగులు పేదలను
ఇరికించ విసుగులవుతాయి!

నాయకులు హామీలిస్తారు
ఇచ్చిన హామీలను ప్రశ్నించ లేకపోవడం
తెచ్చిన అప్పులను ప్రశ్నించ లేకపోవడం
కలానికి అందని జీవాక్షరాలు!

కుటుంబ నియంత్రణ
కొన్ని వర్గాలకే పరిమితం
మరికొన్ని వర్గాలకు
కుటుంబ నియంత్రణ ఉండదు

ఇండియన్ పీనల్ కోడ్
భారతీయులందరికీ సమానంగా
ఉండాలని ప్రశ్నించ లేకపోవడం
కలానికి అందని జీవాక్షరాలు!

కొన్ని వర్గాల తీర్థ యాత్రలకు
డబ్బు చెల్లిస్తుంది
మరికొన్ని వర్గాల తీర్థ యాత్రలకు
డబ్బు చెల్లించదు
కలానికి అందని జీవాక్షరాలు!

డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్
రిజర్వేషన్లు పది సంవత్సరాలని చెబితే
రాజ్యాంగం ఏర్పడి ఏడు దశాబ్దాలు గడిచినా
ధనికులైన కొన్ని వర్గాలకు ఇంకనూ రిజర్వేషన్లు
పేదలైన కొందరికి రిజర్వేషన్లు ఉండవు
ఇప్పటికీ అవి కలానికి అందని జీవాక్షరాలే!
ఇలా ఎన్నో ఎన్నెన్నో

       

పుల్వామా దాడి

అంశం:పుల్వామా దాడి

శీర్శిక: *తాటాకు చప్పుళ్ళకు కుందేళ్ళు బెదురువు*

అది ఒక పీడ కల
దేశంపై జరిగిన కుట్ర
పిరికి వాండ్ల వికృత చేష్ట
భారత దేశం పై చెరగని మచ్చ
భారతీయ వీర సైనికులకు ఒక గట్టి పరీక్ష !

సరిగ్గా అది ఫిబ్రవరి పదునాలుగు
రెండువేల పందొమ్మిదివ సంవత్సరం
భారత దేశ శిరస్సైన కాశ్మీర్
నుదుట సిందూరంమైన లేథిపురాలో
ఒక్కసారే బాంబు పేలిన చప్పుడు!

ఏమైందో తెలుసుకునే లోపే
కారు బాంబుతో ఆత్మాహుతి దాడి
నలుబది మంది సిఆర్పిఎఫ్ సైనికులు
ఒక ఉగ్రవాది "అదిల్ అహ్మద్ దార్" దుర్మరణం
ముప్పది ఐదు మంది క్షతగాత్రులయ్యారు
వీర సైనికుల శరీర భాగాలు రోడ్డంతటా
చెల్లాచెదురుగా పడ్డాయి, రుధిరం యేరులై పారింది
పాకిస్థాన్ లోని, ఇస్లామిక్ ఉగ్రవాద సంస్థ
*జైస్-ఎ- అహమ్మద్*
తామే ఈ పని చేశామని ప్రకటించుకుంది!

నిజంగా, అది ఒక హీనమైన చర్య
సైనికుల ధైర్యాన్ని బలహినం చేసే కుట్ర
అభం శుభం ఎరుగని ఆ సైనికుల
కుటుంభాల మాతృమూర్తుల, పిల్లల
దుఃఖాలను ఎవరు ఓదార్చ గలరు
ఏమిచ్చి వారి ఋణం తీర్చుకోగలం!

*తాటాకు చప్పుల్లకు కుందేళ్ళు బెదరవు*
*జైస్ ఎ అహమ్మద్* దొంగ చాటు దెబ్బలకు
బలహీనుల బాంబు పేలుళ్ల కుట్రలకు
అఖండ భారత దేశం వణకదు బెదరదు
దేశ భక్తి గల, ఐక్యత భారత సైనికులను
భారతీయ ప్రజలను ఏ పిరికి చర్యలు
లక్ష యేండ్లైనా విడదీయ లేవు
తస్మాత్ జాగ్రత్త!

లాటానుప్రాసాలంకారాలు

అంశం: లాటానుపాసాలంకారాలు

ఉదా: 

శ్రీనాధు వర్ణించు జిహ్వ జిహ్వ 

మానవత్వం కలుగు మనిషి మనిషి

తల్లిదండ్రులను సేవించు సుతులు సుతులు 


శీర్షిక: మాటా మజాకా

అయోధ్యనేలు రాముడు రాముడు
హరినామం వీడని ప్రహ్లాదుడు ప్రహ్లాదుడు
విష్ణువు సేవించు భక్తుడు భక్తుడు
మాటతప్పని శిష్యుడు ఏకలవ్యుడు ఏకలవ్యుడు
కోరిన వరారలనిచ్చు దేవుడు దేవుడు
పంటల పండించు రైతు రైతు
నిర్మల్ జిల్లా కళాకారుల బొమ్మలు బొమ్మలు
అన్నమయ్య కీర్తనలు కీర్తనలు
బాలసుబ్రహ్మణ్యం పాటలు పాటలు
ఘంటసాల గొంతుక గొంతుక
సర్దార్ పటేల్ ధైర్యం ధైర్యం
దేశం కోసం ప్రాణాలర్పించ సిద్ధపడిన సైనికుడు సైనికుడు
మహాత్మా గాంధీజీ సత్యాగ్రహం సత్యాగ్రహం
శ్రీనాధుడి పద్యాలు పద్యాలు
ఉషోదయాన వెంకటేశ్వరుని సుప్రభాతం సుప్రభాతం
తల్లిదండ్రుల సేవించు శ్రావణుడు కొడుకు కొడుకు
శివుడుని పూజించిన భక్తుడు కన్నప్ప కన్నప్ప
బ్రహ్మముహూర్తంలో కోడి పుంజు కూత కూత
తండ్రి కోరిక మేరకు బ్రహ్మచారి యైన భీష్ముడు భీష్ముడు
ధర్మాన్ని పాటించు మనిషి మనిషి

దేవుని మ్రోక్కిన కరము కరము

భక్తి గానం  చేసిన స్వరము స్వరము

దేవుని మెడలో వేసిన సరము సరము 

దైవం ఒసగిన వరము వరము

కవనం వ్రాసే కలము కలము

మానవత చాటే కులము కులము

దేవుని అభిషేకించే జలము జలము

మాగాణి దున్నే హలము హలము

దైవాన్ని స్మరియించు మనసు మనసు

దైవ కృప తోడైన బ్రతుకు ఘనమ ఘనము

అక్కరకువచ్చే ధనము ధనము

వన్యప్రాణులకు రక్షణనిచ్చే వనము వనము

మానవత్వమున్న మనిషి మనిషి 

తల్లిదండ్రులను సేవించు బిడ్డలు బిడ్డలు 

భగవానుని దర్శించు నేత్రాలు నేత్రాలు 

దేవదేవుని కీర్తించు నోరు నోరు 

పరమాత్మ కృపతో పొందు జ్ఞానం జ్ఞానం 

పదుగురికి ఉపయోగపడు జన్మ జన్మ 

ఆడి తప్పని మాట మాట 

దేనినైనా తట్టుకునే గుండె గుండె

వాల్మీకి సహజత్వానికి మునులు

 వ్యక్తపరిచే సూచనలు సూచనలు 

పరివర్తనతో చలించిన వాల్మీకి కరుణ కరుణ 

ప్రేమ తత్వం నిండిన పాత్రలు తో

రామాయణ గ్రంథం గ్రంథం 

కుచేలుని కోసం సింహాసనం దిగివచ్చిన

 శ్రీ కృష్ణుని స్నేహం స్నేహం 

మిత్రుని ఏమి కోరకుండా వెనుతిరిగిన కుచేలుని 

గౌరవం గౌరవం 

దేవుని ఉనికి వ్యక్తీకరణ చేసే

 ప్రకృతి అందం అందం 

ప్రకృతి సౌందర్యాన్ని తిలకించి

పరవశించే కనులు కనులు 

సోదర సోదరీమణులార అంటూ 

 అమెరికన్లును ఉత్తేజ పరచిన 

 వివేకానందుని ప్రసంగము ప్రసంగము 

గాలి నీరు అందరికి సమానం

అష్టాక్షరీ మంత్రం నాకే ఎందుకు సొంతం 

నారాయణ మంత్రం గోపురం ఎక్కి 

అందరికి అందజేసిన భగవత్ రామానుజాచార్యుల ఔదార్యం ఔదార్యం

పరహితము పరమాత్మ చింతన

నమ్మిన మన హిందూ ధర్మము ధర్మము


           

చరవాణి చిత్ర కవిత

అంశం: చిత్ర కవిత (చరవాణితో పిల్లవాడు)


శీర్శిక: *అమ్మా నాన్నలే ప్రేరణ*

పంజరంలో చిలుకలా
అడవిలో ఒంటరి పక్షిలా
అక్వేరియంలో బంధించిన చేప పిల్లలా
నేటి తరం పిల్లలు తెగిన గాలిపటంలా!

గ్లోబలైజేషన్ పుణ్యమా అనీ
ప్రపంచమే కుగ్రామమాయే
ఇంటర్నెట్ విస్తరించే జగమంతా
వైఫై చౌక ధరలకే లభిస్తుండుటంతో
చరవాణుల మోజులో పడి నేటి తరం పిల్లలు!

తరం మారుతుంది
వణికిపోతున్నారు జనం
మనిషి కోరుకుంటున్నాడు ఒంటరితనం
తల్లిదండ్రులలో పెరుగుతుంది భయం
మారకుంటే జీవితాలు ఇక అయోమయం !

పక్షుల వలే పంజరంలో కూర్చొని
చెవులకు హెడ్ ఫోన్స్ పెట్టుకుని పిల్లలు
పాటలు వినుకుంటూ, గేములాడుకుంటే
ఆనందంతో ఊగుతూ ఉక్కిరిబిక్కిరవుతుంటే
జంట పక్షులు చూస్తూ చూస్తూ విస్తు పోతుండే!

చిన్నారులు తిండీ తిప్పలు మరిచిరి
చదువు సంస్కారాలు  ప్రక్కన పెట్టిరి
*అమ్మా నాన్నలే ప్రేరణవుతుండిరి*
పిల్లల భవిష్యత్తును పాడు చేస్తుండిరి!

Friday, February 21, 2025

ఉచిత ఆరోగ్య శిబిరం

అంశం: మై సెల్ఫీ


కవిత సంఖ్య:  59

శీర్షిక: *ఉచిత ఆరోగ్య శిబిరం*

*చేతికి ఉన్న ఐదు వ్రేళ్ళు సమానంగా ఉండవు*
*ఆ ఐదు వ్రేళ్ళు ఒకేరకంగా ఉపయోగపడవు*
*అలానే ఒక కడుపులో ఐదుగురు ,ఒకే రకమైన*
*అందం, గుణ గణాలు ఉండవు*

కానీ కొంతమంది ఉంటారు దాతలు, సేవాపరులు, దయార్ద్ర హృదయులు.
అలాంటి కోవకు చెందిన వారే *ప్రణామ్ హాస్పిటల్స్*

వీరు  అమీన్ పూర్ మండలంలో
లింగమయ్య కాలనీలో 
పేదలు మధ్య తరగతి ప్రజల
ఆరోగ్యం, శ్రేయస్సు కొరకు ఏర్పాటు చేసిరి
ఒక *ఉచిత ఆరోగ్య శిబిరం*
*ఆ శిభిరం పేద మధ్యతరగతి వారలకు వరం*

పేషెంట్లకు ఎలాంటి అసౌకర్యం కలుగకుండా విశాలమైన టెంట్ వేసారు, కుర్చీలు వేసారు
త్రాగే నీరును అందుబాటులో ఉంచిరి

క్రమశిక్షణతో  సీరియల్ నెంబర్లు ఇస్తూ కూర్చో బెట్టిరి.

సీరియల్ నెంబరుతో పిలుస్తూ,
మొదట బరువు  ఆ తరువాత ఎత్తు
ఆ పిమ్మట మరొక టేబుల్ వద్ద బిపి,షుగర్ టెస్ట్
అటుపిమ్మట డాక్టర్ ఆరోగ్యం వివరణడిగి
తెలుసుకుని మందులు వ్రాయగా
మరొక డాక్టర్ జీవనశైలి గూర్చి సలహాలిచ్చే
ఇంకో టేబుల్ పై లంగ్స్ పరీక్షలు చేయగా
చకచకా చివరగా చేసిరి ఈ.సి.జీ పరీక్షలు
ఒకరికి వాడినవి ఏవీ మరొకరికి వాడకుండా
జాగ్రత్తగా అన్ని టెస్టులు చేసిరి
ఆ పైన ఇచ్చారి అవసరమైన మందులు
*అన్నీ ఉచితంగానే*

ప్రతి పట్టణాలలో, మండలంలో,కాలనీలలో
ప్రభుత్వ హాస్పిటల్స్, హెల్త్ సెంటర్లు ఉంటాయి
అప్పుడప్పుడు ఇలాంటి ఉచిత శిబిరాలు
ఏర్పాటు చేసి, ఉచితంగా మందులు ఇస్తారు

వేలకు వేలు హెల్త్ ఇన్సూరెన్సులకు కట్టి
నష్టపోయే కంటే
భరోసాతో ఏది బడితే అది జంక్ ఫుడ్స్ వంటివి
తినే కంటే, కూల్ డ్రింక్స్ , ధూమపానం,
మధ్య పానం త్రాగుతూ ఆరోగ్యాన్ని పాడు
చేసుకునే కంటే,
ముందు నుండే జీవనశైలిని మార్చుకుంటూ
ఇలాంటిప్రభుత్వ , ప్రైవేటు హెల్త్ క్యాంపులను
వినియోగించుకుని అందరు ఆరోగ్యంగా
జీవించాలి

*ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యం*

Thursday, February 20, 2025

సాఫ్ట్వేర్ ఇంజినీర్లు

అంశం: మెరికలు


శీర్షిక: *సాఫ్ట్వేర్ ఇంజినీర్లు*

సాఫ్ట్వేర్ సంస్థలలో  కాంతులు *తళుకు తళుకు*
లిఫ్ట్ లలో  సాఫ్ట్వేర్లు అంతస్థులు *ఎక్కేరు దిగేరు*

సాఫ్ట్వేర్ ల మాటలు ఎంతో *మధురము*
వారి మధ్యన ఉంటుంది మంచి *స్నేహము*
సెక్యూరిటీ ఉంటుంది ఎప్పుడూ *అప్రమత్తము*
సాఫ్ట్వేర్ ల పనిగంటల పరిస్థితి *దైన్యము*
ఎప్పటి కప్పుడు పెంచుకుంటారు *విజ్ఞానము*

*గౌరవం* ఒకరిపై ఒకరికి ఎంతో *గౌరవం*
*వెలుతురు* ఉంటుంది రేయింబవళ్ళు విద్యుత్తు *వెలుతురు*

కలిసి మెలిసి ఉంటారు *సాఫ్ట్వేర్లు*
*సాఫ్ట్వేర్లు* పిలుచుకుంటారు వారి వారి *పేర్లతో*
*పేర్లతో* పిలుచుకుంటే పెరుగుతుంది *సమానత్వం*
*సమానత్వం*  ఉంటే ప్రాజెక్టు సమస్యలు అడిగి తెలుసుకోవడం *సులభం*
*సులభం* అయినపుడు ఉత్పాదకత పెరగడం *ఖాయం*

సాఫ్ట్వేర్ సంస్థలలో విద్యుత్తు కాంతులు *తళుకు తళుకు*
లిఫ్ట్ లలో సాఫ్ట్వేర్లు అంతస్తులు *ఎక్కేరు దిగేరు*

       

ఆశల పొదరింట అలాయి బలాయి

అంశం: ఆశల పొదరింట అలాయి బలాయి

శీర్షిక: *ఆనందాలు సంతోషాలు*

*ఆశ మనిషికి శ్వాస*
మనిషికి ఆశ లేకుంటే భవిష్యత్తే లేదు
ఆశ ఉండాలి, అది సాధించుకోడానికి
ప్రయత్నం ఉండాలి!

అందమైన వసుదైక కుటుంబాలలో
అందరు కలిసి మెలిసి ఉండినను
ఆనందాలు సంతోషాలు వెల్లివిరుస్తాయి
ఆశలతో హృదయాలు అలాయి బలాయి!

కోప తాపాలు మనఃస్పర్ధలు వీడి
చీటికి మాటికి కొట్లాటలు మాని
చిన్నాపెద్దా తారతమ్యాలు వదిలి
ఒకరికొకరు ప్రేమగా ముచ్చటించుకుంటుంటే
ఆ పొదరింట ఆశల ఆనందాలు సంతోషాలు వెళ్ళివిరుస్తాయి!

తల్లిదండ్రులు పిల్లలను ప్రేమగ చూస్తూ
పెద్దతనంతో క్రమశిక్షణతో పెంచుతూ
వారి అభివృద్దిలో పాలు పంచుకుంటుటే
ఆ కుటుంబాలు ఆశల ఆనందాలు సంతోషాలతో తులతూగుతాయి!

అత్తామామలను నన్ను పోషించారా
అని కోడళ్ళు అనుకోకుండా
వారిని తమ తల్లిదండ్రులుగా భావిస్తూ
భర్త ఎవరో అని భార్య, భార్య ఎవరో అని భర్త
అనుకోకుండా అన్యోన్యంగా ప్రేమగా జీవిస్తే
ఆ యింట ఆశల పొదరిల్లు ఉప్పొంగి పోతుంది!

నేనే ఉద్యోగం చేస్తున్నాని భర్త
నేనే ఇంటి పనంతా చేస్తున్నాని భార్య
అనుకోకుండా
విభేదాలకు ఘర్షణలకు హద్దులు విధించి
ప్రేమతో పిల్లల అభివృద్ధి పై దృష్టి నిలిపి
కలిసి మెలిసి జీవిస్తే
ఆ యింట ఆనందాలు సంతోషాలు
ద్విగుణీకృతం అవుతాయి!

చిత్ర కవిత - దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స

అంశం: *మాతృభాష వైభవం*

            (చిత్ర కవిత)

శీర్షిక: *దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స*

కళకళ లాడుతోంది తెలుగు తల్లి
తల్లి మెడలో మల్లెల హారం సుందర మనోహరం
ఉట్టిపడే మోము ప్రశాంతతకు ప్రతిరూపం
ముదురు ఎరుపు పట్టుచీర శౌర్యానికి ప్రతీక
నుదుట సిందూరం భారతీయ సంస్కృతికి ఆనవాలు
శిరస్సుపై దగదగ మెరిసే బంగారు కిరీటం
కుడి చేతిలో కళశం, ఎడమచేతిలో పంటల పరవల్లు
అబ్బురపరిచే నల్లని కురులు దృడ సంకల్పానికి సంకేతం

చేయి చేయి కలుపుదాం
తెలుగు వర్ణమాలతో విన్యాసాలు చేద్దాం
దేశంలో ఐక్యతను పెంచుదాం
నవ సమాజాన్ని నిర్మిద్దాం

గలగల పారే గోదావరి సిరులు
మిలమిల మెరిసే నింగిని తాకిన తారలు
ఘుమ ఘుమ లాడే విరిసిన సిరి మల్లెలు
మృదు మధురమైన జుంటి తేనే నా తెలుగు!

పరభాష ద్రావిడ భాషలో పుట్టింది బీజం
భారత పుడమి లోన విరిసిన రాజము
సమస్త ప్రపంచానికి విస్తరించిన తేజం
తేనె లొలుకు భాష నా తెలుగు భాష!

తెలుగు భాష తీయదనం
తెలుగు జాతి గొప్పతనం
ఏ భాష వారికైననూ సహితం
నచ్చుతుంది అందులోని కమ్మదనం
అందుకే అంటారు శ్రీ కృష్ణ దేవరాయలు
*దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స అని*

నిండు పౌర్ణమి నాటి చల్లని చందమామ
పంట చేనుపై రంకెలేస్తున్న గొల్ల భామ
చంటి బిడ్డకు కడుపు నింపిన తల్లి ప్రేమ
*ది ఇటలీయన్ ఆఫ్ ది ఈస్ట్* అని
విదేశీకవులు కీర్తించిన గొప్ప భాష తెలుగు!

తెలుగు భాషను గుర్తించిరి ప్రాచీన భాషగా
హిందీ బెంగాలీ తరువాత అధిక ప్రజలు
దేశంలో ఎక్కువగా మాట్లాడే భాష తెలుగు
ప్రతియేటా ఆగష్టు ఇరువై తొమ్మిదిన
తెలుగు భాషా దినోత్సవముగ జరుపుకుంటాం
అది గిడుగు రామ్మూర్తి పంతులు గారి జన్మదినం
         
          

మాతృ భాషా దినోత్సవం

అంశం: మాతృ భాషా దినోత్సవం


శీర్షిక: *తెలుగు భాష వైభవం*

గలగల పారే గోదావరి సిరులు
మిలమిల మెరిసే నింగిన తారలు
ఘుమ ఘుమ లాడే విరిసిన సిరి మల్లెలు
మృదు మధురమైన జుంటి తేనే నా తెలుగు!

పరభాష ద్రావిడ భాషలో పుట్టింది బీజం
భారత పుడమి లోన విరిసిన రాజము
సమస్త ప్రపంచానికి విస్తరించిన తేజం
తేనె లొలుకు భాష నా తెలుగు భాష!

తెలుగు భాష తీయదనం
తెలుగు జాతి గొప్పతనం
ఏ భాష వారికైననూ సహితం
నచ్చుతుంది అందులోని కమ్మదనం
నవరసాలను పండించు దివ్యమైన భాష
కీర్తించిరి శ్రీ కృష్ణ దేవరాయలు ఎంతో గొప్పగాను
*దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స*  అని

నిండు పౌర్ణమి నాటి చల్లని చందమామ
పంట చేనుపై రంకెలేస్తున్న గొల్ల భామ
చంటి బిడ్డకు కడుపు నింపిన తల్లి ప్రేమ
ఎల్లలు దాటిన ఎనలేనిభాష నామాతృభాష
*ది ఇటలీయన్ ఆఫ్ ది ఈస్ట్* అని
విదేశీకవులు కీర్తించిన గొప్ప భాష తెలుగు!

తెలుగు భాషను గుర్తించిరి ప్రాచీన భాషగా
హిందీ బెంగాలీ తరువాత అధిక ప్రజలు
దేశంలో ఎక్కువగా మాట్లాడే భాష తెలుగు
ప్రతియేటా ఆగష్టు ఇరువై తొమ్మిదిన
తెలుగు భాషా దినోత్సవముగ జరుపుకుంటాం
అది గిడుగు రామ్మూర్తి పంతులు గారి జన్మదినం
         
           

Wednesday, February 19, 2025

అనుబంధం ఆత్మీయత అంతా ఒక బూటకం

అంశం: ఆ పాట - నా పదాలు



సినిమా పేరు: తాతా మనవడు (1973)
రచయిత పేరు: సినారె
సంగీత దర్శకత్వం: రమేష్ నాయుడు
పాట పాడిన వారు: రామకృష్ణ
నటీ నటులు: ఎస్వీ రంగారావు , అంజలి
శీర్షిక:  *అనుబంధం ఆత్మీయత ఒక బూటకం*
సందర్భం:
తల్లితండ్రుల వదిలి స్వార్థంతో ఉన్నత స్థాయిలోఉన్న అమ్మాయిని పెళ్లి చేసుకోడానికి వెళ్తాడు అక్కడ పెళ్లి జరుగుతుంటుంది. ఇంటి వద్ద తల్లి అనారోగ్యంతో కన్నుమూస్తుంది. కొడుకు రాడు.ఆ సందర్భంగా చనిపోయిన భార్యను ఉద్దేశించి పాడిన పాట.హృదయవిదారకం;


అనుబంధం ఆత్మీయత అనేది ఒక బూటకం
ఆత్మ ప్రక్షాళనకు మనుషులు ఆడేవింతనాటకం
తల్లెవరూ తండ్రెవరూ కొడుకెవరూ
ఎవరి స్వార్థం వారు చూసుకుంటున్నారు!

ఎందుకో ఆ ఎడతెగని బంధం
కొన ఊపిరిలో ఉన్నపుడు
ఎందుకు ఆ అణగారిన అనుబంధం
కరిగే కొవ్వొత్తిపై కనికరం ఎవ్వడికి ఉంటుంది
ఆ కాలుతున్న వెలుగే కావాలి అందరికీ!

కొడుకు అనేవాడు నీకు ఒకడు ఉన్నాడు
కానీ, వాడు గుండెను ఏనాడో అమ్ముకున్నాడు
నిన్ను చివరిసారి కూడా చూడడానికి రాలేదు
వల్లకాటికైనా వస్తాడన్న ఆశ నాకు లేదు
ఎవరు తల్లీ నీ ఆత్మ ఘోషను వినేది
ఏ తల్లి కూడా కనకూడదు ఇలాంటి కొడుకును!

పరాయుల గురించి పట్టించుకునే మూర్ఖునికి
కన్నవారి కడుపు కోత ఎలా తెలుస్తుంది
తారా జువ్వల కాంతిలో లీనమైన ఉన్మాధికి
చితి మంటల చిటపటలు వినిపిస్తాయా
ఆ చితి మంటల సెగలు కనిపిస్తాయా!

     

వికాస తరంగం

అంశం: వికాస తరంగం


శీర్శిక: *ప్రకృతి విజ్ఞాన సంపదలు*

ప్రకృతి విజ్ఞాన ఖని
ప్రకృతి వికాసతరంగాల గని
అది ఎంత తీసినా తరగని నిధి
సృష్టిలో ఉచితంగా లభించే విజ్ఞాన నిధి!

మనసును వికసింప చేసుకోడానికి
మనో ఉల్లాసం పొందడానికి
జ్ఞానాన్ని సముపార్జించుకోడానికి
విజ్ఞాన వికాసాన్ని వృద్ధి చేసుకోడానికి
అందరికీ అందుబాటులో ఉన్నది ప్రకృతి!

విత్తనం పుడమి గర్భాన్ని చీల్చుకుని
మొక్కగా ఎలా మొలకెత్తుతుందో
అలానే అమ్మ గర్భాన్ని చీల్చుకుని
బిడ్డ జన్నించి ఎదుగటం నేర్చుకున్నాడు!

గొంగళి పురుగు జీవిత దశలను చూసి
ఎంతో జ్ఞానాన్ని పొందాడు,వికాసం చెందాడు
అది ఎంత కష్ట పడుతూ ఎన్ని దశలు మారితే
సీతాకోకచిలుకగా మారుతుందని!

గ్రామ సింహాలను చూసి తెలుసుకున్నాడు
అన్నం పెట్టిన యజమానికి ఎంతటి
విశ్వాసంతో ఉండాలని!

చీమలను చూసి జ్ఞానాన్ని పొందాడు
అవి ఎంతటి శ్రమైక జీవులనీ
చీమలు ఎంత క్రమశిక్షణ గలవని
అవి భవిష్యత్తు గురించి
ఎంతటి ప్లానింగ్ తో ఉంటాయని!

ఇలా ప్రకృతిలో ఎన్నో ఉన్నాయి
మనిషి తెలుసుకోడానికి ,తన మనో వికాసాన్ని
జ్ఞానాన్ని పెంచుకోడానికి, అభివృద్ధి చెందడానికి!

ప్రోత్సాహం

అంశం: ప్రోత్సాహం


చిన్న ప్రశంస
చిన్న ఓదార్పు
చిన్న గుర్తింపు
చిన్న మెచ్చుకోలు
చిన్న అభినందన
చిన్న  ప్రోత్సాహం
ఇస్తుంది మనిషికి కొండంత ఉత్సాహం!

ప్రోత్సాహం లేకుంటే
ఆవరించు మనిషిని నిరుత్సాహం!

నిరుత్సాహం ఆవరిస్తే
నిలిచి పోవు మనిషి ఎదుగుదల!

మనిషి ఎదుగుదల నిలిచి పోతే
ఆగి పోవు దేశ అభివృద్ధి!

దేశ అభివృద్ధి  ఆగిపోతే
ఇక్కట్ల పాలయ్యేరు దేశ ప్రజలు
ప్రోత్సాహంమానవ వనరుల ఉన్నతికివరం!

మనిషి శిల కాదు, యంత్రమూ కాదు
పంచేంద్రియాలు , కర్మేంద్రియాలతో పాటు
ఆంతరేంద్రియమైన మనసున్న మనీషి
మనిషికి నిరంతరం ఉండాలి ప్రోత్సాహం
లేదంటే అంతా శూన్యం!

పసి పిల్లలకైనా , విద్యార్ధులకైనా
యువకులకైనా , వృద్ధులకైనా
స్త్రీల కైనా , పురుషులకైనా
కార్మికులకైనా , కర్షకులకైనా
కవులకైనా , కవయిత్రులకైనా
పండితులకైనా , పామరులకైనా
శిష్యులకైనా , గురువులకైనా
పక్షులకైనా , జంతువులకైనా
మొక్కలకైనా , తరువులకైనా

అందించాలి ప్రోత్సాహం
పెంచాలి అందరిలో ఉత్సాహం
పాఠించాలి అది ప్రతి నిత్యం!


ప్రశంసా పత్రాల ప్రయోజనం

అంశం: ప్రశంసా పత్రాల ప్రయోజనం


శీర్షిక: ప్రోత్సాహం

సూర్య కిరణాలు భానుడికి
ఎగిసి పడే కెరటాలు  సముద్రానికి
చల్లని వాతావరణం ప్రకృతికి
బిరుదులు , పురస్కారాలు
అభినందనలు  కవిత్వానికి గీటురాయి!

చిరు గాలికి వెల ఉంటుంది
ప్రతి వస్తువుకు ధర ఉంటుంది
ప్రతి మాటకు అర్ధం ఉంటుంది
ప్రతి పనిలో శ్రమ ఉంటుంది!

ఊరికే చెప్పే సలహాలకు విలువ ఉండదు
ఉచితంగా వచ్చే వేటికి మూల్యముండదు
అక్రమంగా వచ్చే డబ్బుకి పరువుండదు
ప్రోత్సాహం లేని రచనలకు ప్రేరణుండదు!

వరి ధాన్యాలను మరపట్టిస్తేనే బియ్యం
కౄడ్ ఆయిల్ ను శుద్దిచేస్తేనే ఇంధనం
సమతులాహారం తింటేనే ఆరోగ్యం
కవులను ప్రోత్సాహ పరుస్తేనే మంచి కవిత్వం!

ఊహల పల్లకిలో ప్రగతి

అంశం: అభ్యుదయం



శీర్షిక: *ఊహల పల్లకిలో ప్రగతి*

ఊహల పల్లకిలో జగతి
ప్రజలకు పోతుంది మతి
బడుగు జీవులలో లేక ప్రగతి
మేధావులు మేల్కోక పోతె అధోగతి!

అభివృద్ధి అంటే
ఆకాశహార్మ్యాలు కాదు
రోడ్లు బ్రిడ్జీలు, వంతెనలు కాదు
గగనతలంలో ఎగిరే వ్యోమయానాలు కాదు
అభివృద్ధి అంటే పేదల ఆర్ధిక జీవన స్థితిగతులు!

ఏడు దశాబ్దాలు దాటినా
ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే
ఎదుగుతున్నారు నేతలు యదేచ్చగా
చట్టాల లొసుగుల ముసుగులుగా వేసుకుని!

ఎన్ని సార్లు ఎన్నికలు జరిగినా
ఏముంది గర్వ కారణం
కొత్త సీసాలలో పాత బీరునే
లేబుళ్లు మారుతున్నాయి కానీ
లోపల బూజు పట్టిన బీరునే!

రిజర్వేషన్లు పదేళ్ళ వరకే నని చెప్పారు
నాడు డాక్టర్ అంబేద్కర్ గారు
డెబ్బది ఏడేళ్లు దాటినా
కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి అర్హతలు!

నేను నమ్ముతున్నాను
దేశం అభ్యుదయం దిశగా పయనిస్తుందని
*ఐదేళ్ల కొకసారి రాష్ట్రపతి పాలన విధిస్తే*
బడుగు జీవుల బ్రతుకులు మారుతాయని!

          

అంత్యాక్షరి

అంశం: అంత్యాక్షరి 


శీర్షిక: *మోక్షం పొందడం తధ్యం*

*వద్దు మనకు ఊసులు*
వాటితోనే వస్తాయి లేని పోని సమస్యలు
విలువైన సమయం వృధా అవుతుంది
మనఃస్పర్ధలు కూడా రావచ్చు
బంధుత్వాలు దూరమవచ్చు

*అందరినీ మన వారిగా భావించుకుని*
*అన్యోన్యంగా జీవించాలి*
ప్రతి మనిషి కలతలు లేకుండా జీవించాలి
అదే ప్రధమ లక్ష్యం కావాలి
పరుల శ్రేయస్సును కోరాలి
అప్పుడే *మోక్షం*  పొందడం తధ్యం

*మనలోనే దైవత్వం నిండి ఉంటుంది*
దైవత్వం నిండిన వారిలో
ప్రేమ గుణం ఉంటుంది
దయా గుణం ఉంటుంది
దాన గుణం ఉంటుంది
సేవా గుణం ఉంటుంది

*మోక్షానికి దగ్గర చేస్తుంది*
అందరూ మంచి లక్షణాలు అలవర్చుకుంటే
ఆ వ్యక్తి ఒకరే కాకుండా
అందరూ మోక్షానికి దగ్గర అవుతారు
దేశం సుభిక్షంగా ఉంటుంది
అందరూ సుఖశాంతులతో జీవిస్తారు

*వారి అడుగు జాడల్లో మసలుకుని*
యువతను ఉత్తేజ పరుస్తూ
గాంధీలా వేగంగా ముందుకు నడుస్తారు
నవ సమాజాన్ని నిర్మిస్తారు
బావి తరాలకు ఆదర్శంగా నిలుస్తారు

ప్రేమికుల రోజు

అంశం: ప్రేమికుల రోజు


శీర్షిక: *ప్రేమ గుడ్డిది*

*ప్రేమ* అనేది రెండక్షరాల పదం
*ప్రేమ* అర్ధం అనంత పదాల సమూహం

ప్రేమకు లేదు కులం
ప్రేమకు లేదు మతం
ప్రేమకు లేదు ప్రాంతం
ప్రేమకు లేదు భాష
ప్రేమకు లేదు వయసు
ప్రేమకు తెలియదు పేద ధనిక
ప్రేమకు తెలియదు అందం సందం

ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే
ప్రేమకు రంగు రుచి వాసన లేదు
ప్రేమ గుడ్డిది !

ఊహించని క్షణాలలో
అనుకోని పరిస్థితులలో
అనుకోని బలహీనతలలో
ప్రేమ దోమ మొదలవుతుంది
అది మోహమా కామమా తెలియదు!

ప్రేమికుల రోజు పార్కుల్లో కనబడగానే
మరికొందరు తాళి బొట్లను పట్టుకుని
రెడీగా ఉంటారు పెండ్లి చేసుకోవాలని
అప్పుడు తెలుస్తుంది నిజమైన స్వరూపం!

చట్టాలు స్వేచ్ఛ ఇచ్చాయని
వేరొకరికి లొంగిపోయినపుడు
చెట్టాపట్టాలేసుకుని తిరిగేటప్పుడు
తల్లిదండ్రులు మీపై పెట్టుకున్న ఆశలు
మీరు ఈ స్థితికి రావడానికి పడిన కష్టాలు
గుర్తుకు తెచ్చుకోవాలి!

పాశ్చాత్య కల్చర్ తో పెళ్ళిళ్ళు చేసుకుంటే
మోజు తీరాక సమస్యలు ఎదురైతే
ఆదుకునే దిక్కు లేక అవనిలో
కలిసిన వారు ఎందరో

చదువుకునే వయసులో
సమయం వృధా చేయకుండా
పార్కుల వెంట తిరుగకుండా
ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకునే వయసు వచ్చాక
తల్లిదండ్రుల ఒప్పించి మెప్పించి
వివాహ మాడటం ఉభయులకూ శ్రేయస్కరం
సమాజానికి శ్రేయస్కరం
రేపటి తరానికి ఆదర్శం!

Tuesday, February 18, 2025

ఊపిరి ఆశల వేకువనై

అంశం: ఊపిరి ఆశల వేకువనై


శీర్షిక: *ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!*

*చెప్పేటివి నీతులు చేసేటివి గోతులు*
కాకూడదని
వేచి చూస్తున్నా కొన ఊపిరి ఆశల వేకువనై!

జంక్ ఫుడ్స్ పీజా బర్గర్ల వలన
జీర్ణవ్యవస్థ ఆరోగ్యం చెడిపోతుందని తెలిసాక
బేకరీలకు లైసెన్సులు రద్దు చేస్తారని
ఎదురు చూస్తున్నా ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!

కూల్ డ్రింక్స్ సాఫ్ట్ డ్రింక్స్ వలన
బిపి లు షుగర్లు పెరుగుతున్నాయని ఎరిగాక
వాటి అమ్మకాలను నిషేదిస్తారని
అంచనా వేస్తున్నా ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!

సిగరెట్లు, గుట్కా పొగాకు వలన
లంగ్స్ చెడి క్యాన్సర్ వస్తుందని తెలిసాక
దానికి మందులు లేవని గమనించాకనైనా
వాటికి లైసెన్సులు ఇవ్వకుండా ఉంటారని
వేచి చూస్తున్నా ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!

మధ్యం మత్తు పదార్థాల వలన
కడ్నీస్ లంగ్స్ ,ఫ్రాంకసిస్ దెబ్బ తింటాయని తెలిసాక
వాటి ఉత్పత్తులను నిలిపి వేస్తారని
ఎదిరి చూస్తున్నా ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!

డిజిల్ పెట్రోల్ వలన కాలుష్యం
ప్లాస్టిక్ కవర్లు టీ కప్పుల వలన ఎలర్జీ
క్యాన్సర్ వస్తుందని ఎరిగాక నైనా
వాటికి ప్రత్యమ్నాయ చూస్తారని
వేచి చూస్తున్నా ఊపిరి బిగబట్టి ఆశతో!
       

యోగి వేమన

అంశం: వేమన


శీర్శిక: *వేమన మహా గొప్ప కవి*

దేశంలో ఎందరో మనుషులు ఉంటారు
కానీ,  కొందరే కవులు అవుతారు
అందుకు కారణం *సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్*
మనో విజ్ఞాన శాస్త్ర వేత్త ప్రకారం
ఎదిగే వయసులో కుటుంబంలో సంఘర్షణలు
స్నేహితుల, పుస్తకాల , సమాజ పరిస్థితుల
నెరవేరని కోరికల ప్రభావమని!

వేమన జీవితాన్ని,రచనలను బట్టి విశ్లేషణ చేస్తే
తాను చిన్ననాట విశ్వద అనే ఒక వేశ్యాలోలుడు
మణి మాణిక్యాలు సకలం దారపోషాక
సర్వం కోల్పోయాక, వదిన ద్వారా తెలిసివచ్చే
చేసిన తప్పేమిటో,  జీవితంపై విరక్తికలిగే
ఒక సాధువు ద్వారా ఆత్మజ్ఞానాన్ని పొందారు
అలా రూపాంతరం చెందిన వాడే వేమన కవి!

వేమన ఒక మహా గొప్ప కవి, యోగి,తత్వవేత్త
అలతి అలతి పదాలతో నాటి సాంఘిక
సామాజిక రుగ్మతలను చీల్చి చెండాడుతూ
వ్రాసిన ఆటవెలది పద్యాలే *వేమన పద్యాలు*
ప్రేయసి విశ్వద, స్నేహితుడు అభిరామ పేర్లతో
*విశ్వదాభిరామ వినురవేమ* అను మకుటంతో
సామాన్య జనుల గుండెలలో నిలిచి పోయాడు!

*వానకు తడవని వారు, వేమన పద్యం వినని వారు లేరు* అనేది ఒక ఆర్యోక్తి.
సిపి బ్రౌన్ సహకారంతో వెలుగులోకి వచ్చాయి
ఐదు శతాబ్దాలు గడిచినా  ప్రపంచ జనుల
నాలుకలపై నేటికీ ఆడటానికి కారణం
నాటి పరిస్థితులు నేటికీ మారకపోవడమే!

మేఘాన్నై కురుస్తూనే ఉన్నా

అంశం: మేఘాన్నై కురుస్తూనే ఉన్నా


శీర్షిక: *నీ రాక కోసం*

నా మది నిండా యెద నిండా
పదిలంగా దాచుకుని సుందర వదనంతో
ప్రకృతిలో నిను ఆస్వాదిస్తూ , నీ రాక కోసం
మధుర మేఘాన్నై అమృతాన్ని కురుస్తూనే ఉన్నా!

కలవర పడకుండా కలత చెందకుండా
కనకాంబరాలతో దారులు వేస్తూ
సుగంధ మకరందాలు వెదజల్లుతూ
ఆకాశ మేఘాన్నై పరిమళాలు కురుస్తూనే ఉన్నా!

నీ అంద చందాలను వర్ణిస్తూ
నిదుర కూడా పోకుండా నిన్నే తలుస్తూ
కలలోనూ కమ్మని నీ పాటలు వింటూ
నీలి మేఘాన్నై జుంటి తేనెను కురుస్తూనే ఉన్నా!

రతీదేవి కోసం నవ మన్మధుడిలా
జాబిలి కొరకు చకోర పక్షిలా
వసంతం కోసం కోకిలలా మధురానుభూతితో
చెదరని మేఘాన్నై ప్రేమను కురుస్తూనే ఉంటా!

            

Monday, February 17, 2025

ప్రజలు బంగారు బాతులు

 శీర్షిక: *ప్రజలు బంగారు బాతులు*


బి.పి షుగర్ ఎసిడిటీ ఉబ్బసం 

గ్యాస్ అజీర్తి క్యాన్సర్ క్షయవ్యాధి 

దగ్గు జలుబు జ్వరం తలనొప్పి

ఇన్ఫ్ ల్యూన్జా వైరస్  చికెన్ గున్యా

డెంగ్యూ కరోనా మరేదైనా కావచ్చు!


బిల్లుల కోసమో

ఆర్ధిక సంపాదన కోసమో

ఆకాశ హార్మ్యాల నిర్మించడం కోసమో

అవసరం లేని మందులు ఇచ్చి

రోగులపై ప్రయోగాలు చేయకండి

ప్రజల ఆయుష్షును తీయకండి!


అవసరం లేని టెస్టులు చేసి 

అమాయకుల జేబులకు తూట్లు పొడవకండి

అవసరం లేని మందులు వ్రాసి

లంగ్స్ , కిడ్నీస్ పాడు చేయకండి

బ్లాక్ & వైట్ ఫంగస్ ల రానీయకండి

రోగ నిరోధక శక్తిని నాశనం చేయకండి

ఆక్సిజన్ అవసరాలు పెంచకండి

ప్రజలను పాడే నెక్కనీయకండి!


కార్పోరేట్ హస్పటల్స్ దేవుళ్ళారా!

ప్రజలు బంగారు బాతులు

రోజుకో బంగారు గుడ్డును తినండి

ప్రజలు బ్రతికుంటేనే మీకు ఆదాయం

మీరేమి సంపాదించినా ఇక్కడే వదలి పోవాలి 

రోగుల జీవిత ఆశలను ఆశయాలను ఆరనీయకండి!

(కొందరు డాక్టర్లు దేవుళ్ళు . ఈ కవిత కేవలం మోసపూరిత హాస్పిటల్స్ కొరకే)

Sunday, February 16, 2025

చెప్పుడు మాటలు

అంశం: చిత్ర కవిత


శీర్శిక: *చెప్పుడు మాటలు*

*పెదవి దాటితే పెన్న దాటినట్లు*
అంటారు పెద్దలు

గోడలకు చెవులు ఉంటాయంటారు
ముక్కు నోరు, కళ్ళు ఉంటాయంటారు
మంచినే బయటకు మాట్లాడాలి
చెడును మనసులోనే దాచుకోవాలి
లేదంటే అది నదినే కాదు, సముద్రమే దాటి
ప్రపంచమంతా చేరి, అనుమానం పెనుభూతంగా మారి నరకాన్ని చూపిస్తాయి!

చెప్పుడు మాటలు. వినడం వలన
ప్రభుత్వాలే కూలి పోయాయి

ఎవరు వినకుండా చేతిని అడ్డం పెట్టుకొని
చెవిలో గుసగుసలుగా చెప్పే మాటలు
ఇవి ఏవో కలియుగంలోనే ఉన్నాయని
నేటి సమాజాన్ని తప్పుబట్టనవసరం లేదు!

యుగయుగాల నుండి, కృతయుగం,
త్రేతాయుగం ద్వాపరయుగంలో
కూడా చాడీలు ఉన్నట్లు చెబుతున్నాయి
మహా భారతం, ఇతిహాసాలు, పురాణాలు !

వియ్యంకుడి చెప్పుడు మాటలు విని
మహామంత్రి తిమ్మరుసు కళ్ళు పీకించాడు
శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు
టోపీలు కుట్టుకునే ఔరంగజేబు
చెప్పుడు మాటలు విని , అధికారం కోసం
తల్లిదండ్రులనే బంధించాడు

ఎదుటి వారి బలహీనతలు
కొందరికి ఆయుధాలవుతాయి
*చెప్పుడు మాటలు* కొందరికి
వెన్నతో పెట్టిన విద్య
చేతిని అడ్డం పెట్టుకొని
వారి వద్ద లబ్ది పొందాలనో
గుర్తింపు పొందాలనో
అభిమానం సంపాదించాలనో
ఏవేవో మాటలు చెబుతూ
ఎదుటి వారి కుటుంబాలలో కావచ్చు
వ్యాపారాలలో కావచ్చు, ఉద్యోగాలో కావచ్చు
చిక్కులు పెడుతారు

ఇందుకు ఉదాహరణగా మందరను
శకునుని చెప్పుకోవచ్చు

ఎవరైనా ఒకటి గుర్తు పెట్టుకోవడం క్షేమం
లేదంటే ఎదుర్కొంటారు క్షామం
ఇతరుల విషయాలు మనవద్ద చెప్పిన వారు
సమయం వచ్చినప్పుడు మన విషయాలు కూడా
ఇతరుల వద్ద చెబుతారనేది నగ్న సత్యం

ఎవరైతే  *స్థితప్రజ్ఞత* కలిగి ఉండు
విచక్షణా జ్ఞానంతో ఆలోచించు

జాతీయ గేయాలు


ఆంధ్ర భోజుడు

శీర్శిక: సకల కళా పోషకుడు ఆంధ్ర భోజుడు


ఆంధ్ర భోజుడు అఖిలాండకోటి నాయకుడు
సర్వసంపన్నుడు , సకల కళా పోషకుడు
ఆర్ధిక నిపుణుడు, బుజభల సంపన్నుడు
మహా పండితుడు, మహావిష్ణువు ఆరాధకుడు
విజయనగర సామ్రాజ్య పాలకుడు
గొప్ప రాజనీతిజ్ఞుడు, శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు!

సంస్కృతంలో జాంబవతీ కళ్యాణం
తెలుగులో *ఆముక్తమాల్యద* రచించి
*దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స* అని కీర్తించిన
గొప్ప కవి పండితుడు, సకల కళా పోషకుడు
అన్య దేశస్థులచే ప్రశంసించబడిన ధీరుడు!

*సాహితీ సమరాంగణ సార్వభౌముడు* అను
బిరుదాంకితుడు
రాయల ఆస్థానమైన విజయనగరంలో
పెంచి పోషించే అష్ట దిగ్గజ కవులనెల్ల
అల్లసాని పెద్దన, నంది తిమ్మన,
తెనాలి రామకృష్ణుడు వంటి అద్భుత కవుల!


అష్ట దిగ్గజ కవులలో అల్లసాని పెద్దనకు
*గండపెండేరం* స్వయముగా తొడిగి
కవుల పల్లకి మోసి
కవులు చెప్పే పద్యాలకు , సలహాలకు
పొంగి పోయి బంగారు రత్న మాణిక్యాలను
బహుమతులగా ఇచ్చి సత్కరించి
కవులచేత, ప్రజల చేత విదేశీయుల చేత
ఎంతగానో కీర్తింపబడిన ఏకైక రాజు
కవి పోషకుడు శ్రీ కృష్ణ దేవరాయలు!

విజయనగర సామ్రాజ్య కాలంలో
శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు పాలనలో
వీదులలో రత్నాలు రాశులు పోసి
అమ్మే వారనేదీ వాడుకలో ఉన్న మాట
ఎది ఏమైనా ఆంధ్ర భోజుడి యశశ్చంద్రికలు
దిగంతాలకు చేరాయనడంలో సందేహం లేదు!

శ్రీ కృష్ణ దేవరాయల వైశిష్ట్యం

అంశం: ఉపమాలంకారాలు

శీర్షిక: *శ్రీ కృష్ణ దేవరాయలు వైశిష్ట్యం*


జయహో! శ్రీ కృష్ణ దేవరాయా! వ్యాపించే నీ కీర్తి ప్రతిష్టలు విశ్వవ్యాప్తం!
ఇరువై సంవత్సరాల అతి పిన్న వయసులోనే
రాయలవారు, విజయనగర *సింహాసనాన్ని* అధిష్టించాడనటం అతిశయోక్తి కాదు!
విజయనగర సామ్రాజ్యంలో రాయల కాలంలో
అంగట్లో , రత్నాలు రాశులు పోసి అమ్మేవారట!

కళా పోషకుడు కవి పండితుడు ఆంధ్రభోజుడు!
శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు రచించిన తెలుగు గ్రంధాలలో అతి ప్రాచుర్యం పొందిన పద్య కావ్యం *ఆముక్తమాల్యద*!
ఆంధ్ర సంస్కృతి గొప్పదనాన్ని చంపక మాలలో ముప్పది పాదాలలో రచించిన,
అల్లసాని పెద్దన కు , *గండ పెండేరం* తొడిగిన
మాన్యుడు!

రాయల ఆస్థానమైన *భువన విజయం* లో
అష్ట దిగ్గజ కవులను పెంచి పోషించారు!
అల్లసాని పెద్దన రచించిన *మనుచరిత్ర*
ప్రధమ ప్రబంధంగా ప్రసిద్ది కెక్కినది.
కవి నంది తిమ్మన ప్రధాన మంత్రి రాయలకు!
కవి తెనాలి రామకృష్ణుడు గొప్ప హాస్యకవి!

విజయనగర సామ్రాజ్య చక్రవర్తి శ్రీకృష్ణదేవరాయల
యశస్సు, వైశిష్ట్యం , పాలన నాటికి నేటికి ఆచంద్రతారార్కం!

     

Wednesday, February 12, 2025

నా స్వప్నం నెరవేరేనా!

అంశం: ఒక స్వప్నం కోసం


శీర్షిక: *నా స్వప్నం నెరవేరేనా!*

మనసు కలవరపెడుతుంది
నిద్ర లోనూ స్వప్నం లోనూ
మదిని నిత్యం తొలుస్తుంది
అదే అదే పదే పదే , ఇప్పటికీ ఎప్పటికీ

ఎన్నో ఆశలతో మరెన్నో ఊసులతో
స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు
గాంధీ, నెహ్రూ, సర్ధార్, సుభాష్ చంద్రబోస్
లాలా లజ్పత్, తిలక్, లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
ఝాన్సీ లక్ష్మీబాయి, అల్లూరి,భగత్ సింగ్ లాంటి
ఎందరో స్వాతంత్ర సమరయోధులు

పోరాడి పోరాడి, వెంటాడి వేటాడి
త్యాగాలు చేసి, ప్రాణాలు అర్పించి
స్వాతంత్ర్యం సాధించిన ఫలితమేమి లేకపోయే

*ఒక స్త్రీ అర్ధరాత్రి నడిరోడ్డుపై ఒంటరిగా*
తిరిగిన రోజునే స్వాతంత్ర్యం వచ్చినట్లని*
*స్వాతంత్ర్యం ఫలాలు అందరికీ సమానంగా*
*అందిన రోజునే, స్వాతంత్ర్యం వచ్చినట్లనీ*
*దేశానికి వెన్నెముకైన గ్రామాలు అభివృద్ధి*
*చెందినపుడే స్వాతంత్ర్యం వచ్చినట్లనీ*
ప్రతిపాదించిరి

యేండ్లు దాటినా
దశాబ్దాలు గడిచినా
ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే చందాన
సాగుతుండే జనుల బ్రతుకులు
చెత్త కుండీల వద్ద శునకాల పోట్లాటలా

ప్రతి యేటా ప్రభుత్వాలు
లక్షల కోట్ల ఉచిత పధకాలను ప్రకటిస్తూ
పేదలకు అమలు చేస్తున్నామంటారు
యేడు గడిచే సరికి అదే బడుగు జీవులు
బొచ్చెలు పట్టుకుని చకోరపక్షుల్లా
నగదు పధకాల కొరకు ఎదురు చూస్తున్నారు
హక్కుల సాధన విషయం మరిచి పోయారు

ఎక్కడ పోతుండే లక్షల కోట్ల నిధులు
ఎవరి బొజ్జలు నిండుతుండేనో, తెలియకుండే
దేశం అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశంగానే మిగిలిపోయే
బీదలు ఓటు బ్యాంకు గానే మిగిలి పోతుండే

నా స్వప్నం
*ప్రతి ఐదేళ్లకు ఒకసారి దేశంలో*
*రాష్ట్రపతి పాలన విధించాలని*

అప్పుడు ప్రభుత్వ నేతలలో,
బ్యూరో క్రాట్లలో వణుకు పుడుతుంది
సత్వరం చట్టాలన్నీ అమలులోకి వస్తాయి
అవినీతి తగ్గుముఖం పడుతుంది
నాయకులు ఉచిత హామీలను ఆపేస్తారు
ఎన్నికల సంస్కరణలు మొదలవుతాయి
ఓటర్లు నిర్భయంగా ఓటు హక్కు
వినియోగించుకుంటారు
ఉచితాలపై ఆధారపడకుండా ప్రజలు
స్వయం ఉపాధితో అభివృద్ధి సాధిస్తారు
ఓటర్లు ప్రశ్నించే శక్తిని పెంచుకుంటారు
ఆత్మాభిమానంతో జనులు జీవిస్తారు

     

Thursday, February 6, 2025

భారత మాత

అంశం: భారత మాత

**********************
నాదేశం పుణ్య పునీత, నాదేశం పవిత్ర గంగా మాత.

నాదేశం అఖండ భగవద్గీత, నాదేశం ననుగన్న మాతృ దేవత.

చతుర్వేదాలు,భారతం, రామాయణం ఇతిహాసాలు, పురాణాలకు పుట్టినిల్లు.

వ్యాస వశిష్ట వాల్మీకి మహాఋషులు నన్నయ తిక్కన ఎర్రన పోతనలు.

జన్మించిన పుణ్యభూమి మరెచటా ప్రంంచంలో లేనిది.

ప్రేమానురాగాలు, ఐక్యతకు నెలవు సంస్కృతి సాంప్రదాయాలకు తరువు.

సాహిత్యం కళలు కళాకారులకు ఆదెరువు తపోఋషులకు,తపోధనులకు అచ్చెరువు.

భారతదేశం పవిత్ర సుమగంధం అది అనంతం, విశ్వవ్యాప్తం.

ఆపన్నుల అక్కున చేర్చుకును సుగుణం నిత్యం శాంతిని కోరుకునే స్వభావం.

భారతదేశ వైభవం విశ్వజనీయం! గంగా గోదావరి కృష్ణా పవిత్ర జలవనరులు.

పండిత పామర విజ్ఞాన మానవవనరులు అనంతం అద్వితీయం.

అడవులు భూములు ఔషధ వృక్షసంపదలు
శాస్త్రసాంకేతిక రంగాలలో అద్భుతం.

వ్యవసాయం ఆర్ధిక రంగాలలో పరిపుష్టం
భారతదేశం ప్రపంచ దేశాలకు ఆదర్శం.

సుపరిపాలన నందించే నేతలు
అన్నిరంగాల్లో దూసుకు పోతున్న వనితలు.

ప్రపంచంలోనే అగ్రగణ్యులు మనసాఫ్ట్వేర్ ఇంజినీర్లు
నిరంతర కృషీవలులు రైతన్నలు.

దేశాన్ని కంటికి రెప్పలా కాపాడే జవానులు
డాక్టర్లు టీచర్లు శాస్త్రవేత్తలు!.

నాదేశ ఔన్నత్యము అజరామరం  అద్వితీయం మహోన్నతం.

చేయి చేయి కలుపుదాం భారత మాతను పూజిద్దాం.
భవ్య భారత్ ను నిరంతరం అగ్రభాగాన నిలుపుదాం!.

Monday, February 3, 2025

పరవస్తు చిన్నయసూరి

" పరవస్తు చిన్నయ సూరి"


*చాత్తాద శ్రీవైష్ణవ కుల భూషణుడు , గద్య రచనా ఘనుడు  శ్రీమాన్ పరవస్తు చిన్నయ సూరి*.

*శ్రీమాన్  పరవస్తు చిన్నయ్య  సూరి* , చాత్తాద శ్రీవైష్ణవ కులమున జన్మించడం మనకెంతో గర్వ కారణం.

19  , 20  శతాబ్దాలు ప్రధానంగా , ఆంధ్ర సాహిత్యానికి గుర్తింప దగినవి. తెలుగు సాహిత్యం తన తొలినాటి పద్య గద్య స్వరూపాలతో విలక్షణమైన , విచక్షణ మైన మార్పులను చోటు చేసుకుని మలుపు తిరిగిన కాలమది .
          ***********
*శ్రీమాన్ రంగ రామానుజా చార్యులు* మహా పండితులు. వీరు శ్రీ పెరంబదూరున ద్రవిడ వేదాధ్యయనం చేయించు ఆచార్యులు . వీరికి చాలా కాలం వరకు  మగ సంతానం కలుగలేదు . అందుకు వీరి దంపతులు చేయని పూజలు , చేయని వ్రతాలు లేవు. చివరగా  శ్రీ శ్రీనివాసా చార్యుల ఆధ్వర్యమున , *పుత్ర కామేష్టి* యాగం చేయుటచే , ఆ దంపతులకు  మగ శిశువు జన్మించాడు.  పేరు శ్రీనివాసుడు అని పెట్టారు. అతడే శీనయ్య , *చిన్నయ్య* గా నిలిచి పోయాడు.

లేక లేక పుట్టిన గారాల బిడ్డ , పెరిగి పెద్ద వాడయ్యాడు . *పండిత పుత్ర పరమ శుంఠ* కాకూడదని , కీర్తి నార్జించాలని   *శ్రీమాన్ రంగ రామానుజా చార్యులు*  , తన స్నేహితుడైన  శ్రీ కంచి రామానుజా చార్యుల వద్ద , విద్యనార్జింప చేశాడు.  

బాల సూరికి జ్ఞ్యానోదయం అయ్యింది. శ్రీ కంచి రామానుజా చార్యుల వద్దనే విద్యాభ్యాసం , ఏక సంధాగ్రహి, సర్వ శాస్త్ర విద్యా పారంగతుడయ్యాడు. తండ్రి నుండి వ్యాకరణాదుల అభ్యాసనం చేశాడు. సకల విద్యలకు ప్రాణ బీజమైన *హయ గ్రీవో పాసనా* మంత్రోపదేశమును , శ్రీ రామ శాస్త్రుల వద్ద పొంది సంపూర్ణ శాస్త్ర విజ్ఞ్యాన సంపన్నుడయ్యాడు. 

విక్టోరియా మహారాణి పట్టాభిషేక మహోత్సవం , 1837  లో లండన్ నగరంలో జరిగింది . మద్రాస్ పట్టాభిషేక మహోత్సవ సభలో పద్య రత్నములను  చదివారు శ్రీ చిన్నయ్య గారు . శ్రీ చిన్నయ్య ప్రతిభను గుర్తించిన , నాటి పచ్చయ్యప్ప కళాశాల వారు , ప్రెసిడెన్సీ కళాశాల పండిత పోటీ పరీక్షలను నిర్వహించిరి.  ఆ పండిత పోటీ పరీక్షల్లో , శ్రీ చిన్నయ్య గారు  ప్రథముడిగా నెగ్గడం వలన , వీరిని  ఆ కళాశాల వారు ప్రథమాంధ్ర పండితునిగా నియమించారు . అది శ్రీ చిన్నయ్య గారికి , గొప్ప  పేరు ప్రఖ్యాతులను తెచ్చి పెట్టింది . పండిత మండలిలో అగ్ర గణ్యుడైనాడు . వారి బోధనా పటిమకు గౌరవాదరములు లభించినవి.  "అర్బత్ నాట్"  దొరగారు , "శాస్త్రి" , "శర్మ" అను బిరుదముల వలె , శ్రీ చిన్నయ్య గారికి *చిన్నయ్య సూరి* అను బిరుదు చెక్కింప బడిన  బంగారు కంకణమును , లండన్ నుండి తెప్పించి , ఒక  సభలో  శ్రీ చిన్నయ్య గారి చేతికి తొడిగిరి . ఆనాటి నుండి  చిన్నయ్య కాస్తా * చిన్నయ్య సూరి* గా ఖ్యాతి నొందిరి. పరవస్తు మఠ , పరంపర నుండి వచ్చాడు కాబట్టి , వారి ఇంటి పేరు *పరవస్తు* గా నిలిచిపోయినది.  

ధర్మార్ధ కామ మోక్ష సాధనకై , భాష నీతి కౌశలాదులు విద్యార్థులకు అబ్బుటకై , *నీతి చంద్రిక*  ను రచించి  "అర్బత్ నాట్" దొర గారికి అంకిత మిచ్చారు. *పద్యానికి నన్నయ , గద్యానికి చిన్నయ* అను నానుడి ప్రజల నోట నిలిచి పోయింది .  వీరి హిందూ ధర్మ శాస్త్ర  సంగ్రహం  లండన్ గ్రంధాలయం నందు మాత్రమే లభించును .  వీరి రచనలందు  *బాల వ్యాకరణం* మకుటాయ మాయం.

చాత్తాద శ్రీ వైష్ణవ  జాతికి గౌరవాదరములు కల్పించిన  *శ్రీమాన్ పరవస్తు చిన్నయ్య సూరి* గారు చిరస్మరణీయులు .